اثربخشی بسته آموزشی تفکر انتقادی بر نحوه استفاده و نگرش نوجوانان به شبکه‌های اجتماعی مجازی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته آموزشی تفکر انتقادی در نگرش نوجوانان و استفاده آسیب‌زا از شبکه‌های اجتماعی مجازی در بین دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم می‌باشد.روش پژوهش حاضر، از نوع آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر اسفراین در سال 1401-1400 را شامل می‌شد، که با توجه به نوع پژوهش 40 نفر از دانش‌آموزان با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایشی جایگزین شدند. در این پژوهش به گروه آزمایش در یازده جلسه 60 دقیقه‌ای بسته آمورشی تفکر انتقادی داده شد؛ اما گروه گواه، مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار تحقیق، پرسش‌نامه نگرش نسبت به اینترنت (ias-4) که دارای 40 سوال و پرسش‌نامه محقق‌ساخته استفاده آسیب‌زا از شبکه‌های اجتماعی که دارای 52 سوال است. اعتبار و پایایی پرسش‌نامه محقق‌ساخته با استفاده از روش اعتبار صوری تعیین اعتبار و جهت تعیین پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ (0/89) گزارش شده است. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بسته آموزشی تفکر انتقادی در استفاده آسیب‌زا از شبکه‌های اجتماعی مجازی تفاوت معنی‌داری را بین دو گروه به‌وجود آورده است (w=0/150, f4,51=44/224, p<0/01). همچنین یافته‌ها نشان داد که بسته آموزشی تفکر انتقادی در نگرش نوجوانان به شبکه‌های اجتماعی مجازی بین گروه‌های آزمایشی تفاوت معنی‌داری وجود دارد ( w=0/384, f4,51=20/451, p<0/01). از نتایج این پژوهش برای کاهش رفتارهای آسیب‌زا در استفاده از شبکه‌های مجازی در بین دانش‌آموزان می‌توان بهره برد.

investigate the effectiveness of critical thinking training package in adolescents’ attitudes and harmful use of virtual social networks among high school students

the aim of this study was to investigate the effectiveness of critical thinking training package in adolescents’ attitudes and harmful use of virtual social networks among high school students. the test is with the control group. the statistical population included all high school students in esfarayen in 20212022, which according to the type of research, 40 students were selected by cluster sampling and randomly replaced in experimental groups. in this study, the experimental group was given a critical thinking training package in eleven 60minute sessions; but the control group did not receive any intervention. the research tool is the internet attitude questionnaire (ias4) which has 40 questions and the researchermade questionnaire harmful use of social networks which has 52 questions. validity and reliability of the researchermade questionnaire were reported using face validity method to determine its reliability and cronbach’s alpha coefficient (0.89) to determine its reliability. data were analyzed using multivariate analysis of covariance. the results showed that the critical thinking training package in the harmful use of virtual social networks has created a significant difference between the two groups (p <0.01, f = 51.244 / 224, w = 0.150) .the results also showed that there is a significant difference between the experimental groups in the critical thinking training package in adolescents’ attitudes toward virtual social networks (p <0.01, f = 51.451, w = 0.384). the results of this study can be used to reduce harmful behaviors in the use of virtual networks among students.