اثربخشی آموزش مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر همدلی و انعطاف‌پذیری شناختی زنان دارای همسر جانباز

مقدمه و هدف: همدلی و انعطاف‌پذیری شناختی زﻧﺎن دارای ﻫﻤﺴﺮ ﺟﺎﻧﺒﺎز به‌دلیل شرایط خاص و استرس‌های ویژه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ با هدف ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ آموزش مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر  همدلی و انعطاف‌پذیری شناختی زنان دارای همسر جانباز اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓت. روش: پژوﻫﺶ از ﻧﻮع نیمه‌آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ پیش‌آزمون پس‌آزمون ﺑﺎ ﮔﺮوه گواه ﺑﻮد. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ، زﻧﺎن دارای ﻫﻤﺴﺮ ﺟﺎﻧﺒﺎز 25 ﺗﺎ 40 درﺻﺪ ﺷﻬﺮ تهران در ﺳﺎل 1396 ﺑﻮد. ﻧﻤﻮﻧﮥ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ 24 زن ﻫﻤﺴﺮ ﺟﺎﻧﺒﺎز ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ روش نمونه‌گیری دردﺳﺘﺮس انتخاب شدند و در دو ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ (12 ﻧﻔﺮ) و ﮔﺮوه گواه (12ﻧﻔﺮ) به‌صورت ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. سپس ﺑﻪ پرسشنامه صفات همدلی باتسون (1983) و پرسشنامه انعطاف‌پذیری شناختی (2010) ﭘﺎﺳﺦ دادﻧﺪ. ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ، ﺑﻪ ﻣﺪت 8 ﺟﻠﺴﻪ و ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﯾﮏ ﺟﻠﺴﻪ، ﺗﺤﺖ آموزش مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی به‌صورت گروهی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و در ﮔﺮوه گواه ﻫﯿﭻ ﻣﺪاﺧﻠﻪ­ای ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺖ. ﺑﺮای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، آزﻣﻮن ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﻮوارﯾﺎﻧﺲ اﻧﺠﺎم شد. نتایج: یافته­ها ﻧﺸﺎن داد ﺑﯿﻦ دو ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ و گواه ﭘﺲ از اﺟﺮای آموزش مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی ازﻟﺤﺎظ ﻣﺆﻟﻔﻪ‌ﻫﺎی همدلی و انعطاف‌پذیری شناختی، ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽ­داری وﺟﻮد دارد. ﻣﯿﺰان ﻣﺆﻟﻔﻪ­ﻫﺎی همدلی و انعطاف‌پذیری شناختی در ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ پیش‌آزمون و ﮔﺮوه گواه به‌طور معنی‌داری تغییر ﯾﺎﻓﺖ (p<0.01). بحث: می­توان نتیجه گرفت که آموزش مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی ﺑﻪ ارتقای ﻣﺆﻟﻔﻪ­ﻫﺎی همدلی و انعطاف‌پذیری شناختی در زﻧﺎن ﻫﻤﺴﺮ ﺟﺎﻧﺒﺎز ﻣﻨﺠﺮ می‌شود.

The Impact of MindfulnessBased Training on Empathy and Cognitive Flexibility of the Wives of Disabled Veterans

Introduction and Objective: The empathy and cognitive flexibility of the women whose husbands are disabled veterans is especially important due to special circumstances and stresses they undergo. The present study aims to investigate the impact of mindfulnessbased training on the empathy and cognitive flexibility of the wives of disabled veterans. Method: This is a quasiexperimental study with pretestposttest and control group. The statistical population consisted of 25 to 40 percent of the wives of disabled veterans in Tehran, Iran in 2017. The research sample included 24 wives of disabled veteran who were randomly assigned into experimental (12 people) and control groups (12 people). They responded to the Batson Empathy Adjectives Questionnaire (1983) and the Cognitive Flexibility Inventory (2010). The experimental group received groupbased mindfulness treatment for 8 weekly sessions, and no intervention was performed on the control group. Covariance analysis was used to analyze the data. Results: The results showed that there is a significant difference between the experimental and control groups after mindfulness training on empathy and cognitive flexibility. The level of empathy and cognitive flexibility in the experimental group was significantly different from the pretest stage and that the control group (p < 0.01). Discussion: It can be concluded that mindfulnessbased training promotes empathy and cognitive flexibility in the wives of the disabled veterans.