تحلیل ویژگی‌های رودباد طی فازهای Enso مطالعه موردی؛ سال‌های 1997، 2008 و 2010

پژوهش حاضر به تحلیل ویژگی‌های رودباد در ارتباط با فاز‌های مختلف enso در سطوح 200 و 300 هکتوپاسکالی طی ماه‌های سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر می‌پردازد. در این راستا، سال‌های 1997، 2008 و 2010 با استفاده از شاخص oni، بترتیب به عنوان سال‌های ال‌نینو، عادی و لانینا انتخاب شدند. داده‌های مولفه‌ی مداری و نصف النهاری باد (ncep-doe reanalysis 2) با قدرت تفکیک مکانی 5/2 درجه طول و عرض جغرافیایی به صورت میانگین روزانه، جهت استخراج رودباد گردآوری شدند. با نوشتن برنامه در نرم افزار grads هسته‌های سرعت (بیش از 30 متر بر ثانیه) استخراج و مسیرهای رودباد طی دوره‌ی آماری فوق با استفاده از نرم افزار arc gis ردیابی و ترسیم گردیدند. نتایج تحقیق دو مسیر را برای عبور رودباد مشخص می‌سازد که مسیر جنوبی‌تر (رودباد جنب حاره) بر فراز ایران و مسیر شمالی‌تر (رودباد جنب قطبی) در عرض‌های 40 تا 75 درجه شمالی جریان دارد. مسیر عبور رودباد جنب حاره در سال ال‌نینو در هر دو تراز 200 و 300 هکتوپاسکالی به عرض‌های جنوبی‌تر منتقل می‌گردد تعداد هسته‌های سرعت مشاهده شده در سطح 200 هکتوپاسکالی برای رودباد جنب قطبی در سال‌های ال‌نینو و لانینا کاهش می‌یابد در حالی‌که رودباد جنب حاره در همان دوره افزایش تعداد هسته‌های سرعت در سال ال‌نینو و کاهشِ آن در سال لانینا را نشان می‌دهد. تعداد هسته‌های سرعت در سطح 300 هکتوپاسکال برای رودباد جنب قطبی تغییرات زیادی را طی فازهای مختلف enso نشان نمی‌دهد در صورتی‌که رودباد جنب حاره در هر دو سال ال‌نینو و لانینا با کاهش تعداد هسته‌های سرعت مشخص می‌گردد. فشردگی مسیر عبور رودباد بر فراز ایران طی فاز ال‌نینو و بازشدگی آن طی فاز لانینا، همچنین افزایش سرعت متوسط هسته‌های رودباد طی فاز ال‌نینو و کاهش آن طی فاز لانینا از نتایج پژوهش حاضر است.