تحلیل روند ماهانه تغییرات تبخیر- تعرق در اقلیم ‌های مختلف ایران

برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل از اهمیت فراوانی در مدیریت منابع آب برخوردار است. با توجه به اهمیت تعیین روند تبخیر- تعرق در برنامه‌ریزی منابع آب، در این مطالعه، روند تغییرات ماهانه تبخیر- تعرق در 79 ایستگاه در پهنه‌ی جغرافیایی ایران بررسی گردید. با تحلیل پراکنش مکانی تبخیر- تعرق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، روند تغییرات آن نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل روند تبخیر- تعرق طی سال‎های 1995 تا 2016 و پیاده‎سازی آزمون من-کندال و شیب خط سن به صورت ماهانه نشان داد که روند حاکم بر این ایستگاه‎ها طی ماه‎های مختلف سال از الگوی یکسانی تبعیت نمی‌کند؛ به نحوی که بعضی از ایستگاه‎ها در سراسر سال فاقد روند هستند و بعضی دیگر در بعضی ماه‌ها دارای روند صعودی و در ماه‌های دیگر بدون روند می‌باشند. بعضی از ایستگاه‎ها در بعضی ماه‌ها دارای روند معنادار نزولی و در ماه‌های دیگر فاقد روند هستند. روند افزایشی بیشتر در مناطق سردسیر و نواحی کوهستانی کشور به چشم می‌خورد اما روند کاهشی در مناطق گرمسیر مرکزی و شرقی کشور وجود دارد. در نگاه کلی‌تر، درصد ایستگاه‌های بدون روند از حدود 68 درصد در فصل تابستان تا حدود 86 درصد در فصل پاییز تغییر می‌کند. به طور متوسط، حدود 78 درصد ایستگاه‌ها دارای وضعیت ثابتی در پدیده تبخیر- تعرق بوده‌اند. از میان 22 درصد باقیمانده ایستگاه‌ها، حدود 15 درصد دارای روند افزایشی هستند و این روند افزایشی، بیشتر به فصول بهار و تابستان باز‌می‌گردد. این بدان معنی است که نیاز آبی گیاهان در فصولی که بارندگی کمتر است، رو به افزایش است.