واکاوی همدیدی اثر تغییرات اقلیمی بر ویژگی های پوشش برف زاگرس میانی در ارتباط با الگوهای گردشی جو

یکی از عوامل موثر در فرایند تغییر اقلیم تغییرات عمده در مقدار برف و باران است. در این پژوهش از داده های روزهای همراه با برف در طول دوره آماری (2018-1989)، استفاده شد. سپس به دلیل اهمیت در مطالعه پوشش برف، نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 و 850 هکتوپاسکال، سرعت و جهت بادهای سطح زمین، نقشه رطوبت نسبی سطح زمین، نقشه آب قابل بارش، نقشه امگای تراز 500 و 850 هکتوپاسکال و نقشه فشار سطح دریا،با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد چهار الگوی همدیدی حاکم بر روزهای برفی شناسایی و تعیین گردید . نتایج نشان داد که الگوی اول و سوم با مجموع 5/64 درصد الگوی غالب بارش برف در زاگرس میانی می باشند که عمدتاً به دلیل استقرار مرکز پرفشار در دریای مدیترانه و دریای سیاه و قرارگیری منطقه مورد مطالعه در جلو ناوه عمیق در سطح بالا است. همچنین در غالب مواقع بارش برف سنگین یک سردچال در تراز 850 هکتوپاسکال شکل می گیرد که منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد و در بیشتر مواقع ناوه ای قوی در شرق اروپا قرار گرفته است که از غرب دریای خزر تا جنوب دریای سرخ کشیده می شود.بررسی سایر الگوها نشان می دهد که مرکز پرارتفاع جنب حاره ای غرب مدیترانه و فلات تبت تقویت می شود و با جابه جایی به عرض های جغرافیایی بالاتر به ایجاد پشته های قوی با محور شمالی- جنوبی در اروپا و آسیا کمک می کند. تاوه قطبی در چنین مواقعی با محور شمالی- جنوبی یا شمال شرقی- جنوب غربی به عرض های پایین از جمله شمال خزر و غرب ایران امتداد می یابد و موجب ریزش هوای سرد در منطقه می شود. در مجموع در بررسی الگوها مشاهده شد که برای ریزش برف سنگین نفوذ تاوه قطبی به عرض های پایین ضروری است