آیا تغییر اقلیم فرصت است یا تهدید؟ (ارزیابی دگرگونی‌های محتمل اقلیمی بر محدوده کشت درختان مناطق گرمسیری ایران، مطالعه موردی؛ نخل خرما)

بخش کشاورزی و زیربخش باغبانی، یکی از حساسترین و آسیب پذیرترین بخشها نسبت به تغییرات آب و هوایی محسوب میشود. تحقیق حاضر در صدد پاسخ به این سوال تحقیق بوده که آیا تغییرات آب و هوایی برای درختان نواحی گرمسیری میتواند فرصت باشد یا تهدید. در این راستا، در ابتدا محدوده کشت نخل خرما در دوره حاضر در ایران براساس اطلاعات اقلیمی مشخص شد. در ادامه روند بلند مدت مناطق کشت نخل براساس شاخص های اقلیم  کشاورزی موثر بررسی شد. در ادامه براساس مدلهای cmip5 در پایگاه marksimgcm براساس دو خط سیر واداشتی بدبینانه و حد وسط rcp8.5 و rcp4.5، پیش نگری وضعیت آب و هوای دوره آینده در مقایسه با دوره پایه مشخص گردید. نتایج نشان داد که براساس تحلیل روند فراسنج های اقلیمی موثر، روند افزایشی معنی داری در مناطق کشت نخل ایران در دوره پایه وجود دارد. این روند افزایشی برای مولفه های دمایی مانند دمای کمینه و بیشینه، روزهای داغ و انباشت گرمایی در آستانه های زیستی و رویشی نخل خرما حائز اهمیت می باشد. براساس داده پیش نگری شده و افزایش دمای هوا در مناطق مجاور نخل خرما و عرضهای بالاتر در فلات مرکزی ایران نشان داد که در این مناطق پتانسیل گرمایی از نظر دمای کمینه، بیشینه و توان گرمایی برای رشد و نمو در آستانه های زیستی و رویشی درختان خرما وجود دارد. بنابراین تغییرات آّب و هوایی برای درخت گرمسیری نخل خرما در مناطق عرضهای بالاتر و مجاور در نواحی داخلی و شرقی ایران، فرصت لازم برای رشد و نمو را فراهم می سازد. بنابراین مناطق کویری و بیابانی در نواحی داخلی کشور ایران، پتانسیل اقلیمی لازم برای کشت درختان خرما را دارا می باشد. تغییر برنامه های راهبردی در جهت توسعه این محصول ارزشمند در این نواحی حائز اهمیت می باشد...