چشم انداز دمای کمینه و بیشینۀ استان اصفهان در افق 2050-2017

بکارگیری داده های حاصل از دیده بانی مستقیم طی دو قرن اخیر به شناسایی دگرگونی های کلی و پیش بینی آب و هوای آینده کمک شایان توجهی نموده است. در سالیان اخیر با توجه به پراکنش نامناسب ایستگاه های هواشناسی در سطح کرۀ زمین بکارگیری داده های شبکه بندی شده بین پژوهشگران افزایش یافته است. در این پژوهش از داده های دما (کمینه و بیشینه) و بارش 12 ایستگاه همدید استان اصفهان و 2 ایستگاه از استان های مجاور در دورۀ 2005-1990 به عنوان داده مشاهداتی برای ارزیابی خروجی های ریزمقیاس نمایی شده سه مدل گردش عمومی (gcm) در پروژه cordex در محدوده جنوب آسیا با قدرت تفکیک 50 کیلومتر (was0.44) پرداخته شد. روش های آماری ضریب همبستگی پیرسن، میانگین ریشه مربعات خطا (rmse)، میانگین خطای مطلق (mae) و ضریب تعیین (r2) برای ارزیابی دقت خروجی های این سه gcm بکار گرفته شد. همچنین روند داده ها گذشته و آینده با آزمون منکندال و تخمین گر شیب سِن بدست آمد. با توجه به اینکه برای تحلیل روند نیاز به طول دوره آماری بلند مدت است سه ایستگاه با طولانی ترین دوره آماری مشترک (2015-1986) به عنوان ایستگاه نمونه اقلیمی انتخاب و خروجی های آینده مدلی که کمتر خطا را در مقایسه با داده های ایستگاهی داشت از پایگاه esgf برای سناریوهای انتشار rcp4.5 و rcp8.5 دریافت و تغییرات دما کمینه و بیشینه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل mpiesmlr نسبت به دو مدل دیگری خطای کمتری در برآورد بارش دارد ولی مقدار این خطا نیز قابل قبول نمی باشد. همچنین این مدل و مدل ipslcm5amr بترتیب بهترین برآورد را از دمای بیشینه و کمینه در استان اصفهان داشتند. بررسی روند داده ها نشان داد که دمای کمینه و بیشینه در فصول زمستان و بهار طی چند دهۀ گذشته روندی افزایشی داشته اند. همچنین روند این متغیرها طی چند دهۀ آینده برای هر دو سناریوی انتشار با سطح اطمینانی متفاوت افزایشی پیش بینی شده است. در ایستگاه شرق اصفهان و خوروبیابانک دمای بیشینه طی فصل زمستان با شدّت بیشتری نسبت به داران تغییر می کند و این در حالی است که دمای کمینه در ایستگاه داران افزایش بیشتری را طی این فصل نسبت به دو ایستگاه دیگر نشان می دهد.