باز‌سازی دیرینه اقلیمی و پوشش گیاهی در حوضه دشت ارژن فارس در پلیستوسن پایانی و هولوسن بر اساس مطالعه‌ی گرده‌های گیاهی

به منظور مطالعه پوشش گیاهی گذشته در تالاب دشت اژن مغزه ای به طول 960 سانتیمتر از این تالاب برداشته شد. در ابتدا، مغزه تحت اندازه گیری پذیرفتاری مغناطیسی قرار گرفت. سپس نمونه ها باز شده و با توجه به پذیرفتاری مغناطیسی از آنها زیر نمونه تهیه شده، برای مطالعات گرده های گیاهی آماده سازی شد. چهار نمونه تکه گیاهی هم در طول مغزه برداشته شده و برای سن سنجی به آزمایشگاه رادیوکربن پزنان لهستان ارسال گردید. نتایج مطالعات سن سنجی بازه زمانی 15000 ساله را نشان داد. از 15000 سال تا11000 سال قبل، پلیستوسن پسین پوشش گیاهی استپی با آب و هوای سرد و نسبی خشک غالب بوده است. گونه کوزینیا و خانواده اسفناجیان و درمنه که در اوایل این دوران به وفور مشاهده شده است حکایت از شرایط سرد پایان دوره یخبندان در این دوران دارد. گونه های درختی از جمله جنگل های بلوط و پسته-بادام تقریبا 10000 سال قبل ظهور کرده و در هولوسن میانی گسترش پیدا کرده اند. احتمالا در این دوران بارش فصل گرم با افزایش نسبی بارش و دما شرایط مناسب برای رشد بلوط را فراهم آورده است. از 10000 سال قبل بیشتر گونه های گندمیان در منطقه غلبه داشته اند. حدود 5700 سال قبل هولوسن میانی پوشش درختی غلبه پیدا کرده و الگوی تقریبا منظمی را تا عهد حاضر طی می کند. این مشاهدات تایید کردند که اگر چه نوسانات در اقلیم درطول هولوسن میانی و پسین رخ داده است، اما الگوهای بارشی در این منطقه از 6000 سال قبل به بعد به الگوی تقریبا ثابت امروزی رسیده است و در این دوره گونه های درختی بلوط و جنگل های پسته- بادام دراین محیط گسترده شده اند. جنگل های بلوط از حدود 5700 سال قبل شروع به رشد کرده اند. فاز دوم گستردگی در گونه های بلوط حدود 3000 سال قبل اتفاق افتاده، ظهور درخت گردو در این دوره نیز قابل توجه است و نشان دهنده فعالیت انسانی در این دوره می باشد.