بررسی تغییرات زمانی و مکانی کم‌فشار پاکستان

کم‌فشار پاکستان یکی از سامانه‌های شبه دائمی مهم و تاثیرگذار در فصل گرم سال در جنوب آسیا است و به دلیل نقش آن در اقلیم تابستانی منطقه تحت نفوذ خود از اهمیت بالایی برخوردار است. در پژوهش حاضر به تحلیل تغییرات زمانی این کم‌فشار به روش سینوپتیک آماری پرداخته‌شده است. در این مطالعه متوسط متغیر فشار تراز دریا طی دوره آماری 2015-1980 در محدوده مکانی 62/5 تا 72/5 درجه طول شرقی و22/5 تا 32/5 درجه عرض شمالی مربوط به دوره ی گرم سال (ژوئن، جولای، اوت و سپتامبر) از داده های شبکه ای erainterim مرکز پیش بینی میان مدت اروپایی استخراج‌شده است. تغییرات زمانی کم فشار پاکستان به‌صورت سری زمانی سالانه و ماهانه فشار مرکزی کم فشار و همچنین نابهنجاری های دهه ای آن مبتنی بر فشار میانگین درازمدت بررسی شد. برای بررسی روند این تغییرات از آزمون های ناپارامتریک منکندال و شیب سن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که فشار مرکزی این سامانه به‌طور متوسط 997/31 (ه.پ) است و بیشینه و کمینه فشار مرکزی این سامانه به ترتیب  در سال 1984 و 2015 با فشار مرکزی 996 (ه.پ) و 999 (ه.پ) رخ‌داده است. به لحاظ فشار مرکزی سامانه در مقیاس سالانه از روندی افزایشی برخوردار بوده و این شرایط در مقیاس ماهانه برای ماه‌های ژوئن و اوت نیز قابل‌مشاهده است. هرچند سطح معنی داری آزمون روند کمتر از 90 درصد بوده است. بررسی ناهنجاری های دهه ای فشار مرکزی سامانه بیانگر این مطلب است که فشار مرکزی این سامانه در دو دهه ی اول نسبت به متوسط درازمدت کاهش‌یافته و در دهه ی سوم و پنج سال پایانی بر میزان فشار مرکزی این سامانه افزوده‌شده است. از دیگر نتایج این مطالعه این است که کم فشار پاکستان یک سامانه ی دوقطبی با هسته قوی در شرق پاکستان(دره سند) و هسته فرعی ضعیف‌تر بر روی دشت مارگو(جنوب غرب افغانستان) است. درنهایت فشار مرکزی کم‌فشار پاکستان طی بازه‌ی زمانی موردمطالعه افزایش داشته، بنابراین می توان نتیجه گرفت که سامانه با شیب ملایمی رو به تضعیف است