مطالعه تطبیقی ساختار نمایشی در خانه برناردا آلبا با روایت عاشقانه ای از مرگ در ماه اردیبهشت و آخرین پری کوچک دریایی

فدریکو گارسیا لورکا یکی از نویسندگان نام آشنای ادبیات اسپانیا است که نمایش نامه های شاعرانه اش بر ادبیات نمایشی جهان و آثار نویسندگان ایرانی تاثیرگذار بوده است. لورکا نخست، نگارش را با شعر آغازکرد و سپس در آفرینش آثار خود، با بهره گیری از نثری شاعرانه، نمایش نامه های برجسته ای نظیر «خانه برناردا آلبا» را به رشته تحریر درآورد.بنابر آنچه بیان شد، نگارندگان پژوهشِ حاضر با هدف بررسی تاثیر لورکا بر نمایش نامه نویسان ایرانی، برآن شدند تا مقاله پیش رو را به نگارش درآورند. پرسش اصلی آن هم به این مساله اختصاص یافته که آثار نمایشی لورکا چگونه بر ادبیات نمایشی ایران تاثیر گذارده است. پرسش فرعی نیز، مربوط به دلایل تاثیر آثار لورکا بر نمایش های ایرانی است. برای دستیابی به هدف یادشده، نمایش نامه خانه برناردا آلبا به عنوان یکی از مهمترین آثار شناخته شده لورکا، با دو نمایش نامه ایرانی؛ آخرین پری کوچک دریایی نگاشته چیستا یثربی و روایت عاشقانه ای از مرگ در ماه اردیبهشت نگاشته محمد چرمشیر، مقایسه شدند. سپس برای فراهم آمدن امکان مقایسه و تطبیق، آثار مذکور ازنظر ساختارِ نمایشی هم بررسی، تجزیه و تحلیل شدند.نتایج پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به دست آمده، بیانگر آن است که نمایش نامه های مورد بررسی ازلحاظ الگوی روایت، طرح، درونمایه، شخصیت و ساختارِ فضا از شباهت های قابل توجهی برخوردارند که این امر نشان دهنده تاثیرپذیری نمایش نامه های ایرانی از آثار لورکا است. همچنین محتوای هریک از آثار نمایشی، به گونه ای نشانگر تقابل سنت و آزادی در جریانی انقلابی است. به بیان دیگر وجود برخی شباهت های فرهنگی و زمینه های اجتماعی مشترک در نمایش نامه ها، می تواند یکی از دلایل گرایش نمایش نامه نویسان ایرانی به لورکا و تاثیرپذیرفتن از آثار وی باشد.