تاثیر نقشمایه های جانوری منسوجات ساسانی بر نقوش پارچه های ماورا النهر

آثار هنری دوران ساسانی، آخرین مرحله از هنر ایران باستان به شمارمی روند. نقش های حیوانی در هنر ساسانی ازلحاظ زیبایی ظاهری و مفاهیم نمادینی که دارند، به عنوان شاخصه های مهم هنر ایران شناخته شده اند. در بررسی مقایسه ای هنر ماورا النهر، اشتراکات هنری این دو منطقه(ایران و ماورا النهر) کاملاً چشمگیر است. در این میان، تقلید از نقش های مختلف ساسانی به ویژه نقش های حیوانی در هنر پارچه بافی این منطقه، بسیار معمول بوده است. بنابرآنچه گفته شد، چگونگی تبادل نقش های جانوری و دلایل ایجاد چنین اشتراکات هنری بین هنرمندان این مناطق، از پرسش های اصلی پژوهش حاضر هستند. آثار هنری ایران که از راه های مختلف سیاسی، مذهبی، فرهنگی و تجاری به ماورا النهر آورده می شدند، اشتراکاتی را بین نقش ها و طرح ها ایجادکرده اند. دراین باره، اثبات تاثیر نقشمایه های حیوانی ساسانی بر هنر پارچه بافی ماورا النهر پس از بررسی ویژگی های ظاهری و مفاهیم نمادین آنها در هنر ساسانی، با روشی توصیفی و شیوه های انتقال نقوش و دلایل وجود شباهت های هنری میان این دو منطقه با نگاهی تاریخی بررسی شده اند. همچنین، با مقایسه تطبیقی نمونه های به دست آمده و بیان وجوه اشتراک و افتراق آنها چنین به دست آمد که این نقش مایه ها بیشتر از راه تجاری ابریشم به این مناطق آورده شده و به دلیل اشتراکات مذهبی که میان ساکنان این نواحی و ایرانیان وجودداشت، مورد توجه قرارگرفتند. درنهایت، می توان گفت که نقش های به کاررفته بر پارچه های ماورا النهر با اندک تفاوتی مستقیماً از روی نقشمایه های هنر ساسانی، تاثیرپذیرفته اند.