بررسی نقش صنایع و خوشه های فرهنگی و خلّاق در مرمت بافت های تاریخی- شهری

بافت‌های تاریخی، منبعی ارزشمند هستند که به‌مثابه دارایی فرهنگی و هویتی شهرها و کشورها به‌شمار می‌روند. بیشتر اقدام‌های برنامه‌ریزی ‌شده‌ که برای مرمت و احیای این بافت‌ها صورت‌گرفته، بیانگر اهمیت ویژه این نواحی شهری است که تصویری مطلوب از شهرها را نشان‌می‌دهند. در بررسی گونه‌های متفاوت این اقدامات برنامه‌ریزی‌شده آنچه قابل درک است؛ وجود دیدگاهی تک‌بعدی درباره جنبه‌های صرفاً کالبدی مرمت و احیای بافت‌های تاریخی و بی‌توجهی به رویکردهای فعالیت‌محورِ هم‌راستا با مداخلات کالبدی آنهاست. ازاین‌رو در پژوهش حاضر با هدف ارایه رویکردی نوین، موضوع مرمت و احیای بافت‌های تاریخی، بسط‌داده و تفسیر راهبرد عامِ خوشه‌ها و صنایع فرهنگی و خلّاق برای مرمت و احیای آنها بررسی‌ شده‌است. درواقع نگارندگان در این مقاله، با بهره‌گیری از روش پژوهش تحلیلی- توصیفی و به‌کارگیری رویکردی میان‌رشته‌ای، شاخص‌های توسعه‌ای خوشه‌های فرهنگی را در زمینه‌های شهری در قالب‌ مزیت‌ها، ویژگی‌ها، پتانسیل‌ها و امکانات توسعه‌ای درراستای مرمت و احیای بافت‌های تاریخی، ارایه‌ داده‌اند. درپایان، نگارندگان با بررسی نمونه‌های موردیِ اسناد و مدارک برنامه‌های مرمت و احیای بافت‌های تاریخی ایران، به ارایه نیازها و مسایل و محدودیت‌های آنها پرداختند. به‌بیان دیگر، مدل تحلیلی به‌کار گرفته‌شده در این پژوهش با مقایسه زوجی میان نیازها و محدودیت‌های بافت‌های تاریخی همراه با ویژگی‌ها و امکانات خوشه‌های فرهنگی، راهبردهایی عملیاتی را برای برآورده‌ساختن نیازها و به‌حداقل رساندن محدودیت‌ها و مسایل بافت‌های تاریخی مطرح کرده?است.