مدلسازی و تحلیل جریانهای حرکت پیاده در بافتهای تاریخی با رویکرد احیا و پویایی اجتماعی

احیای بافتهای تاریخی سالها است که موضوع چالش حرفههای مرمت شهری، شهرسازی و معماری بوده و نظریات مختلفی بر مبنای شرایط و تجربیات گذشته مطرح شده است. عدم شناخت و تحلیل شایسته از بستر شهری بافتهای تاریخی، کمبود تدوین و بکارگیری مطالعات تطبیقی، نبود درک مناسب از ویژگیهای خاص بافتهای تاریخی و نیز عدم شناخت علل رکود این بافتها را میتوان از دلایل اصلی ناتمام ماندن بسیاری از طرحها در زمینه مرمت بافتهای تاریخی و در نگاهی جامعتر طرحهای شهری دانست. نادیدهانگاری ارزشهای اجتماعی، فرهنگی و تاریخی نهفته در دل بافتهای تاریخی و همچنین پررنگ شدن دیدگاه موزهای به این اماکن از سوی متولیان امر، موجب تعریف بازسازیهای صرفا ظاهری گشته است. دیدگاهی که در این پژوهش برای احیای بافت تاریخی اتخاذ شده، همراه با مفاهیم مطرح در طراحی شهری و شبکههای جریان حرکتی در بافت تاریخی و عجین با ابعاد اجتماعی است. تحقیق پیش رو بر آن است که یک ارتباط منطقی مابین نیازهای رفتاری کاربران فضا و قابلیتهای محیط در بافتهای تاریخی با مدلی حرکتی ایجاد نماید. این موضوع عامل افزایش انگیزه مردم در جذب به درون بافت و افزایش حضور آنها میشود و زندگی اجتماعی مداوم را که به علت نزول کیفیتهای شهری در بافتهای تاریخی کمرنگ شده، تا سر حد امکان تقویت مینماید. هدف نهایی در این پژوهش، با ارایه الگو و مدلی بر پایه علم ریاضی دنبال میشود؛ مدلی که شبکهای تعریف شده را در ارتباط با ساختار و استخوانبندی اصلی شهر تدوین مینماید و تقویت جریان حرکت پیاده را با توجه به پتانسیلهای گردشگری منطقه بههمراه دارد و در نهایت بسترهای لازم را برای ارتقای تعاملات و مراودات اجتماعی فراهم میسازد. دستیابی به هدف نهایی پژوهش، یعنی ارتقای تعاملات اجتماعی بر اساس کیفیتها و قابلیتهای محیطی مد نظر بوده و همچنین ظرفیت فضاها و هزینههای ارتقای شهری برای تحققپذیری مدل، اعمال شده است. حل مدل پیشنهادی به علت سایز بزرگ مساله و پیچیدگی زمانی زیاد، با بکارگیری روشهای حل فرا ابتکاری انجام شده است. نتایج حاصل از حل مدل، مسیرهای بهینه حرکتی را در محدوده مورد مطالعه مشخص مینمایدکه در نهایت با بهرهگیری از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره به تعیین نقاط کلیدی و استراتژیک محدوده میانجامد.