فضاهای عمومی شهری، تحقق تعاملات اجتماعی در بافت‌های تاریخی (نمونه موردی: شهرقدیم لار)

نادیده‌گرفتن ارزش‌های فرهنگی- تاریخی بافت قدیم شهرها، سبب اقدامات مرمتیِ صرفاً کالبدی و بی‌توجهی به ابعاد اجتماعی آنها شده‌است. در ادبیات شهرسازی، فضاهای عمومی شهری، بستر روابط اجتماعی ساکنان شهرها، به‌شمارمی‌رود. بنا براین، رویکرد مقاله حاضر، احیای بافت‌های تاریخی و تاکید بر فضاهای عمومی شهریِ آمیخته با ابعاد اجتماعی آنهاست. این مقاله، با هدف ارزیابی تعاملات اجتماعی در فضاهای عمومی شهرقدیم لار، تلاش?کرده تا نقاط ضعف و قوت آنها را شناسایی?کند و راهکارهایی موثر را برای بهسازی آنها ارایه?دهد. ماهیت پژوهش،کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی است. گردآوری مطالب، براساس مطالعات اسنادی، پرسشنامه استاندارد «pps» و مشاهده مستقیم است. در روند تحلیل و ارزیابی پژوهش، از آمار توصیفی و استنباطی نیز استفاده شده است. نتایج آزمون «t»، تک‌نمونه‌ای را نشان می‌دهد که تعاملات اجتماعی فضاهای نمونه موردی، پایین‌تر از میانگین نظری (0.7095 < 0.75) است. از سویی، برای مطالعه دقیق‌تر، فضاهای عمومی سی و چهار گانه شهرقدیم لار، به هفت دسته کارکردی بخش‌بندی و میزان بهره‌مندی آنها از اجتماعی‌پذیری، بررسی شدند. نتایج، بیانگر آن است که فضاهایی با کارکرد خیابان، از بالاترین و پاتوق‌های محله‌ای، از پایین‌ترین سطح روابط اجتماعی برخوردار هستند. همچنین چهار جز متغیر: فعالیت گروه‌ها، همگانی بودن، مشارکتی‌بودن و دیدارگاه بودن، به?عنوان مولفه های تاثیرگذار بر روابط اجتماعی، شناسایی شدند. بنابر نتایج به‌دست‌آمده، در جز متغیر فعالیتِ گروه‌ها، فضاهای ورزشی بالاترین و پاتوق‌ها کمترین، در جامعیت فضا، خیابان‌های عمومی بالاترین و فضاهای مذهبی با عملکرد خرد پایین‌ترین، در دیدارگاه بودن، فضاهای ورزشی بالاترین و فضاهای تجاری پایین ترین و در مشارکتی بودن، پاتوق‌ها بالاترین و فضاهای ورزشی پایین‌ترین امتیاز را به‌دست آوردند. در نهایت، این مقاله، پس از بررسی نقاط آسیب فضاهای عمومی شهری، به‌تناسب کیفیت جز متغیرها، براساس هفت دسته کارکردی آنها، راهبردهای بالابردن کیفیت فضاها را تدوین و ارایه نموده است.