تبیین جایگاه اثربخشی تجربه زیسته دانشجو در فرایند آموزش از طریق مصادیق معماری

تجربه‌ مصادیق معماری یکی از راهبردهای آموزش جهت کسب دانش معماری محسوب می‌شود. در برخی از رویکردهای آموزشی تجربه مشاهده صرف تلقی شده، در حالی که بر اساس رویکرد شناخت تن‌یافته تجربه هر محیط فیزیکی چیزی فراتر از مشاهده‌ی صرف است. مطابق این رویکرد عمیق‌ترین سطح تجربه محیط همان تجربه زیسته است که فرد محیط را با تمام وجود و در طول حیات روزمره خود تجربه و زیست می‌کند. با اتکاء به این رویکرد تجربه زیسته افراد تاثیر عمیقی بر شناخت محیط و نیز کسب دانشِ حاصل از این شناخت می‌گذارد. پژوهش حاضر به دنبال بررسی چگونگی تاثیر این تجربه بر فرایند آموزش به‌خصوص کسب دانش معماری توسط دانشجو است. بدین منظور با رجوع به مبانی شناخت تن‌یافته چارچوب نظری تدوین گردید تا در پرتو آن به پرسش‌های پژوهش پاسخ گفته شود: چگونه تجربه زیسته از مصادیق معماری شکل می‌گیرد؟ و تجربه زیسته دانشجو در فرایند آموزش معماری از طریق مصادیق چه جایگاه اثربخشی دارد؟ ابتدا بر اساس این چارچوب نظری، تعریف روشنی از تجربه‌ی زیسته و کارکرد آموزشی آن در حوزه‌ی معماری ارائه و مسیر تحقق آن شناسایی گردید. گردآوری اطلاعات این بخش از طریق مطالعه منابع مکتوب در حوزه‌ی شناخت تن‌یافته انجام شد. روش این پژوهش استدلال منطقی است و نوشتار حاضر به روش توصیفی-تحلیلی تنظیم شده است. برای استدلال مقدماتی از چیدمان منطقی آراء و نظریات حوزه‌ی شناخت تن‌یافته در چارچوب نظری فوق فراهم گردید تا بر اساس آن مجهولات (مثل پرسش‌های پژوهش) به معلوم (مثل پاسخ) تبدیل گردند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد تجربه به معنای مشاهده صرف مصادیق معماری که در اغلب دانشکده‌های معماری به‌عنوان راهبرد آموزشی کاربرد دارد به تنهایی نمی‌تواند به تجربه عمیق زیسته تبدیل شود. لازم است علاوه‌بر تغییر کیفیت تجربه به دیگر مولفه‌های اثرگذار نیز توجه شود تا بتوان تجربه مصادیق در حیات آکادمیک دانشجو را به تجربه زیسته او نزدیک و تجربه مصادیق را به یک راهبرد موثرتر در آموزش معماری تبدیل نمود. در صورت تحقق این امر مهم‌ترین جایگاه اثربخشی آن تسهیل فهم دانش معماری و کمک به ایجاد درک و فهم مشترک استاد و دانشجو نسبت به دانش معماری است. 

the explanation of effectiveness of student's lived experience in the architectural training process

abstract: architecture as a built environment has an important role in the quality of experience. architecture experience is one of the educational strategies for knowing architecture. in some educational approaches, experience means observation, while based on the embodied cognition, environment experience is more than an observation. according to this approach, lived experience is deepest than obsevation. relying on this approach, people’s lived experience has a profound effect on their knowing about the environment. this research seeks to investigate how this experience affects the training process, especially the acquisition of architectural knowledge by students. in this purpose, we try to give a theoretical framework by referring to the basics of embodied cognition, in order to answer the research questions. these are: how is the student’s lived experience formed in the architectural training? and what is the effectiveness of the student’s lived experience in the process of architectural training? so, at first we definite lived experience and its educational function in the field of architecture. the information in this section was gathered from the study of written sources and correspondence with some experts in the field of embodied cognition. finally, with logical reasoning based on the theoretical framework, we show that student’s lived experiences about architecture were completed in the architectural training process. it can be use as an educational strategy in the architecture schools. furthermore, the quality of architecture experience is a based component of lived experience that influencing the student’s academic life. it can be closer to his/her lived experience and turned into the effective strategy in architectural training. the other component is the self-body. in the paper we analyse the role of student’s body in the quality of architecture experience and training process, too.