عوامل موثر بر داوری طرح نهایی دانشجویان معماری در دانشگاه‌های ایران

ارزیابی طرح‌های معماری، به قضاوت درباره طرح می‌پردازد؛ به این صورت که میزان معیارهای متغیر در طراحی را از جنبه مورد نظر اندازه‌گیری کرده و سپس آن را قضاوت می‌کند. با توجه به نقش مهم داوری در دروس طرح‌های معماری، درصورتی‌که نوع داوری مشخص نباشد، فضای مناسب بر داوری را تحت تاثیر قرار می‌دهد، باعث ورود مطالبات بی‌ارتباط با اهداف آموزشی می‌شود و زمینه‌ رشد و استعدادهای دانشجویان را از بین خواهد برد. هدف پژوهش حاضر، دست‌یابی به معیارها و شاخص‌های داوری واقع‌بینان در زمینه دانش و توان تخصصی دانشجویان معماری در ایران است. پرسش‌های اصلی پژوهش این است که معیارهای ارزش‌یابی و داوری پروژه‌های معماری در دانشگاه‌های مطرح رشته معماری در ایران چه هستند؟ دیدگاه اساتید در این راستا چیست؟ روش تحقیق از نوع آمیخته (کمی-کیفی) و هدف، کاربردی است. جامعه‌ آماری، 17 نفر از اعضای هیئت‌ علمی مشهور گروه معماری در دانشگاه‌های شهید بهشتی، تهران، علم و صنعت و شهید چمران اهواز هستند. نمونه‌گیری به ‌صورت سامان‌مند و غیرتصادفی انجام شد. ابزار جمع‌آوری داده از طریق پرسش‌نامه از نوع لیکرت است ‌و یک سوال به‌ صورت گزینشی تدوین شد. دو سوال به ‌صورت پرسش‌نامه باز مصاحبه شد. برای دست‌یابی به نتایج دقیق‌تر، نظرات اساتید جوان در زمینه‌ داوری طرح‌های معماری گرفته شدند. بر این اساس، 25 نفر از اساتید جوان که در حال گذراندن مقطع دکتری خود در دانشگاه‌های مطرح معماری بوده و سابقه تدریس در کارگاه طراحی معماری در دانشگاه‌ را داشتند، به‌عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. نتایج و اطلاعات با نرم‌افزار spss و با به‌کارگیری روش‌های آماری تجزیه ‌و تحلیل شدند. نتایج نشان دادند معیارهای نهایی مربوط به ارزیابی فرآیند طراحی به دو زیرشاخه مطالعات و طراحی تقسیم می‌شوند. مطالعات به دو زیرگروه دانش اولیه و توجه به مطالعات فنی تقسیم شده و طراحی به دو زیرگروه مهارت طراحی و پیشبرد روند طراحی دسته‌بندی ‌می‌شود؛ به‌غیر از دانش اولیه، سایر عوامل بر محصول نهایی اثرگذار هستند. از دید خبرگان، مطالعات و دانش فنی بیشترین اثرگذاری بر محصول نهایی را دارند. از نگاه اساتید جوان، پیشبرد روند طراحی بیشترین تاثیر را بر نمره‌دهی اساتید دارد و بعد از آن مهارت طراحی، مطالعات و دانش فنی قرار دارد. در نهایت، پیشنهادها و راهکارهایی برای هیئت‌ داوری، آموزش‌دهندگان معماری و متخصصان ​ارائه شدند تا منجر به ارتقای کیفیت سطح داوری اساتید شود.

influential factors affecting the arbitration of the final designs by students majoring in architecture

evaluation of architectural designs involves judging the design. in this way, it measures the amount of variables in the design from the desired aspect and then judges it. due to the important role of arbitration in courses having architectural projects, if the type of arbitration is not clear, it will affect the appropriate atmosphere on arbitration, will cause unrelated demands related to educational goals and will destroy the development of students’ talents. the purpose of this study is to achieve the criteria and indicators of realistic judgment in the field of knowledge and professional ability of students majoring in architecture in iran. the purpose of the present study is an attempt to answer the question of what are the factors that indicate the evaluation criteria and judgement of architectural projects in prominent universities in the field of architecture in iran? and what is the viewpoint of the professors in this regard? the research method was mixed (quantitative-qualitative) and in terms of practical purpose statistical population were 17  famous academic instructors of architecture at shahid beheshti, tehran, science and technology and shahid chamran ahvaz universities. in order to achieve more accurate results, it was preferred to take the opinions of young and novice professors in the field of judging architectural designs, along with the opinions of experts. accordingly, 25 young professors who were completing their doctoral studies at shahid beheshti university, university of tehran, tehran azad university and university of science and technology and had a history of teaching in architectural design workshops at the university as a statistical population. were chosen. which were selected according to the educational fields, due to the importance of scoring and its direct impact on the research results, sampling was done in a systematic and non-random was applied. based on the studies, a model was developed to evaluate the architectural plans, then the professors were first interviewed, the validity of the evaluation model was assessed, and then a questionnaire of the likert type, one question was selected for them in a contractual manner to determine the level of specificity for the specified criteria. then, two questions were interviewed as open questionnaires, and finally, after the interview, the initial model was edited and the final model was obtained. results and information were analyzed using spss software. this study showed that the final criteria for evaluating the design process are divided into two sub-branches of studies and design. the studies are divided into two sub-groups of basic knowledge and attention to technical studies. according to experts, studies and technical knowledge have the greatest impact on the final product. from the young professors point of view, advancement of the design process has the greatest impact on professors’ scoring, followed by the design skills and studies and technical knowledge. finally, suggestions and solutions were presented to the jury, architecture educators and specialists to improve the quality of the judges’ level of arbitration.