شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌های بافت ناکارآمد از دیدگاه ساکنین به منظور بازآفرینی شهری پایدار (مطالعه موردی: محدوده تاریخی شمال میدان نقش جهان اصفهان)

امروزه مسائل موجود در بافت‌های تاریخی، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده و بافت‌ها را از روند تکامل و توسعه، به رکود و روندی فرسایشی سوق داده‌اند. متاسفانه بافت تاریخی‌ شمال میدان نقش‌ جهان اصفهان به علت ناتوانی در حل معضلات و توجه صرف به نیازهای گردشگران، از نیازهای ساکنین بافت غافل شده است. به همین منظور، اولویت‌ بخشیدن به رفع نیازهای ساکنین در بازآفرینی این بافت جهت جلوگیری از ناکارآمدی و خالی شدن محدوده از سکنه بومی و جایگزین شدن جمعیت مهاجر و ناهمگن ضرورت می‌یابد. حال، پرسش‌ اصلی پژوهش این است که چگونه می‌توان به بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد از دیدگاه ساکنین دست پیدا کرد؟ از این‌رو، شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌های بافت ناکارآمد بر اساس دیدگاه مردم در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیست‌محیطی و کالبدی صورت گرفته و راهبردهایی در راستای حل مسائل این بافت ارائه شده‌اند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای، میدانی و با ابزار پرسش‌نامه گردآوری شده‌اند. روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی بوده و حجم نمونه از روش کوکران (322 نمونه) محاسبه شده و تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار spss انجام شده ‌است. نتایج به‌دست‌آمده بیان‌کننده همبستگی بالا و مستقیم بین نظرات مردم در مورد ابعاد بافت ناکارآمد هستند که بیشترین همبستگی را میان ابعاد اجتماعی و کالبدی با ضرایب 0.725 و 0.687 نشان‌ می‌دهند؛ یعنی از دیدگاه ساکنین، با سامان‌دهی و بهبود هر یک از این ابعاد، می‌توان گامی در راستای ایجاد بازآفرینی شهری پایدار نهاد. همچنین با مقایسه میانگین داده‌ها، بعد زیست‌محیطی و کالبدی در وضعیت پایین‌تری نسبت به سایر ابعاد قرار دارند. 

identifying and prioritizing dysfunctional texture indicators from the perspective of residents in order to regenerate sustainable cities (a case study of historical area located on the north of naghsh jahan square in isfahan)

nowadays, issues in historical contexts have become a serious and central issue and resulted to a change from the process of evolution and development to recession and erosion. unfortunately, the historical context of the north of naqsh jahan square in isfahan has neglected the needs of the residents of the context due to the inability to solve problems at the expense of paying attention to the needs of tourists. therefore, it is necessary to prioritize the needs of residents in regenerating this texture to prevent inefficiency and depletion of the native population and the replacement of migrant and heterogeneous population. now the main question of the research is how to regenerate dysfunctional tissues from the perspective of residents? therefore, the identification and prioritization of dysfunctional tissue indicators based on people’s views in social, economic, cultural and environmental dimensions and physical dimension have been studied and strategies have been proposed to solve the problems of this tissue. the present research is descriptive-analytical and the data was collected through library research and field study along with a questionnaire. random sampling was applied and the sample size was calculated by cochran’s method (322 samples) and the data were analyzed by spss software. the results showed direct positive correlation between dysfunctional texture dimensions, with the highest correlation between social and physical dimensions with the coefficients of 0.725 and 0.687. that is, by organizing and improving each of these dimensions in the neighborhood, an effective step is taken towards urban regeneration.