تبیین عوامل فیزیکی موثر بر شکل‌گیری دل‌بستگی به مکان برای تازه‌واردان؛ مورد پژوهی: فضاهای شهری منتخب اصفهان

دل‌بستگی به مکان، پیوند عاطفی است که میان شخص و محیط فیزیکی پیرامون او برقرار می‌شود. با وجود گذشت بیش از چهل سال از مطالعات انجام‌شده در زمینه دل‌بستگی، هنوز علت و نحوه شکل‌گیری این ارتباط و عوامل فیزیکی موثر بر آن مشخص نیست. خصوصیات و ویژگی‌های مکان در دو بعد اجتماعی و فیزیکی، بر شکل‌گیری این فرآیند تاثیرگذار هستند. خصوصیات اجتماعی، بر تداوم و تقویت ارتباط احساسی میان بومیان با مکان و خصوصیات فیزیکی، بر جذب و پیدایش اولیه فرآیند تعامل میان تازه‌واردان و مکان، موثر هستند. این تحقیق با مرور ادبیات و متون حوزه روان‌شناسی محیط، جغرافیای انسانی، جامعه‌شناسی و مکان با استفاده از روش تحقیق ترکیبی و بهره‌گیری از راهبردهای پژوهش چند موردی همگام با شناسایی عوامل فیزیکی پیش‌بینی‌کننده، با استفاده از پیمایش و نظرسنجی در قالب سه پرسش‌نامه مجزا با استناد بر فرآیندی گونه‌شناسانه، به شناسایی فضاهای عمومی شهری اصفهان با بیشترین تعداد بازدیدکننده تازه‌وارد به منظور بررسی عوامل فیزیکی موثر بر جذب و حضور مجدد تازه‌واردان پرداخته است. نتایج این نظرسنجی حاکی از آن هستند که تازه‌واردان به واسطه عوامل فیزیکی با بعد معماری به فضای شهری عمومی جذب شده؛ لیکن عوامل فیزیکی بعد شهری، منجر به حضور مجدد آنها در طول زمان و شکل‌گیری سطوح اولیه دل‌بستگی بر اساس مدل ارائه‌شده می‌شوند. مدل تبیین‌یافته بر اساس نتایج این تحقیق، سه سطح پیش دل‌بستگی، دل‌بستگی در حال شکل‌گیری و دل‌بستگی را در طول زمان و بر اساس حضور مجدد تازه‌وارد و مدت‌زمان ارتباط او با مکان معرفی می‌کند. تازه‌واردان به واسطه عوامل فیزیکی معماری همچون؛ رنگ، بافت، نمای ساختمان‌ها، مقیاس و نور شب، به فضاهای شهری اصفهان جذب شده و به واسطه عناصر فیزیکی شهری شامل؛ کف‌سازی، مبلمان، کاربری‌های موجود، ابعاد فضا، پاکیزگی و دسترسی، به حضور مجدد در فضا ترغیب می‌شوند. حضور مجدد تازه‌وارد در طول زمان، به شکل‌گیری سطح سوم که ایجاد ارتباط احساسی میان شخص و فضای شهری است، خواهد انجامید. 

explanation of the physical factors influencing the formation of place attachment among newcomers: a case study of elective urban spaces of isfahan

place attachment is the emotional connection that develops between a person and thephysical environment around them. after more than forty years of research in the field ofplace attachment, the cause and effect as well as the physical factors that affect it have notbeen determined. the features and specifications of a place in both physical and socialdimensions have an influence on the development of this process. social characteristicsaffect the continuity and strengthening of the emotional connection between the inhabitantsand the place, whereas physical characteristics affect the initial absorption and emergenceof the process of interaction between newcomers and the place. this study reviewspublications in the fields of environmental psychology, human geography, sociology andplace while identifying predictive physical factors, using surveys and questionnaires, thatis three questionnaires, and identifying isfahan’s urban public spaces with the largestnumber of newcomers, in order to examine the physical factors affecting the attractionand reappearance of the newcomer. the results of this survey show that newcomers areattracted to a place by physical factors with an architectural dimension. however, thephysical factors with an urban dimension lead to their reappearance over time and theformation of the initial levels of attachment based on the proposed model. based on theresults of this study the model indicates three levels of emerging attachment, attachmentover time, and complete attachment that are introduced considering the factors of timeand newcomer’s reappearance. newcomers are attracted to the urban spaces of isfahandue to physical factors with an architectural dimension such as color, texture, buildingfacades, scale and night light, while they are encouraged to return to the place by itsphysical attributes with urban dimensions such as flooring, furnishings, available uses,space dimensions, cleanliness and accessibility. the presence of newcomers during time,will result in the third level formation which is the emotional connection between betweenpeople and the urban space.