مولفه‌های طراحی فضاهای جمعی دانشگاه در پاسخ به نیاز خودشکوفایی

خودشکوفایی، مرتبه عالی نیاز انسانی و یک نیاز موجود است که تمایل به رشد و تحقق توانایی‌های بالقوه و استعدادهای فرد دارد. با ایجاد فضایی مناسب در دانشگاه‌ها، می‌توان به اغنای این نیاز کمک کرد. در حال حاضر، یکی از مسائل دانشگاه‌ها این است که فضاهای جمعی دانشگاه‌ها بیشتر برای رفع نیازهای فیزیکی و احتیاجات بنیادین اولیه دانشجویان به‌کار گرفته شده؛ به‌عبارتی‌دیگر، فضاهای جمعی دانشگاه، با توجه به خودشکوفایی و اغنای آن طراحی و ساخته نشده‌اند. هدف از این تحقیق، ارائه مولفه‌های طراحی فضاهای جمعی دانشگاه در پاسخ به نیاز خودشکوفایی (حصول به خودشکوفایی دانشجویان) است. روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی از روش‌ کمی و کیفی شامل؛ روش اسنادی، روش تحلیل محتوای کیفی، روش زمینه‌یابی یا پیمایشی از نوع دلفی و علی مقایسه‌ای بوده که در چهار مرحله به انجام رسیده است. در مرحله اول به روش اسنادی، ادبیات موضوع مورد بررسی و عوامل موثر بر خودشکوفایی، شناسایی شدند. در مرحله دوم به روش دلفی و در سه گام اجرا و لیست اولیه، صفات فضایی به‌همراه دسته‌بندی مربوطه استخراج شدند. در مرحله سوم به روش علیمقایسه‌ای، بر اساس یافته‌های مرحله دوم، پرسش‌نامه بسته تنظیم و میان جامعه آماری توزیع شد. داده‌ها، از طریق آزمون تحلیل واریانس چند متغیره مانوا مورد تحلیل قرار گرفته و مهم‌ترین صفات فضایی موثر بر اغنای خودشکوفایی دانشجویان به‌دست آمدند. در مرحله چهارم، لیستی از مولفه‌های طراحی که صفات فضایی جهت شکل‌گیری در فضا می‌طلبند، از منابع و نظرسنجی از متخصصین استخراج شده و سپس، پرسش‌نامه‌ای جهت بررسی تاثیر مولفه‌های طراحی بر شکل‌گیری صفات فضایی، تنظیم و میان متخصصین توزیع شد. نتیجه این مرحله، استخراج مولفه‌های طراحی فضاهای جمعی دانشگاه است. نتایج پژوهش نشان دادند مهم‌ترین صفاتی که در فضاهای جمعی دانشگاه باید وجود داشته باشد تا منجر به خودشکوفایی دانشجویان شود، صفات فضایی حریم شخصی و خلوت، حضورپذیری، سادگی در سازمان‌دهی محیطی و اجتماع‌پذیری هستند.

Designing Components of University's Communal Spaces in Order to Response to Self-Actualization Need

Selfactualization is a high level of human requirement and as an existing need, which is the tendency of an individual to grow and realize available potentials. Establishment of suitable spaces at universities can help fulfill such a necessity. At present, a problem of universities is that the communal spaces are often used to meet the basic physical needs and fundamental requirements of students, In other words, communal spaces of a university have not been designed and built according to selfactualization and richness. The purpose of this research is presenting designing components of university rsquo;s communal spaces for empowerment of students rsquo; selfactualization (achieving students rsquo; selfactualization). The research method was combinatory; both qualitative and quantitative methods, consisting of documentary, qualitative content analysis, survey method by using the Delphi technique and causalcomparative that it has done in four steps. The relevant literature was studied using documentary method in the first step and factors affecting selfactualization were identified. In the second step, primitive list of spatial attributes with relevant categorization were identified by using the Delphi technique method in three rounds. In the third step by using the causalcomparative method, closed questionnaire according to findings of the second step prepared and distributed in statistical population. The findings were analyzed by using Multivariable Analyze of Variance (MANOVA) and most important spatial attributes affecting selfactualization, were obtained. In the fourth step, the list of designing components that spatial attribute need for forming in the space extracted from resources and surveys of experts, then questionnaire for checking the effect of designing components on forming spatial attribute prepared and distributed among experts. The result of this step is extracting designing components of university rsquo;s communal spaces. The results of research showed that the most important attributes that must be exist in communal spaces to lead to selfactualization are privacy and solitude, space presence ability, simplicity in environmental organization and socialization.