ارزیابی نظام رنگی منظر بافت‌های تاریخی با رویکرد ادراک زیباشناختی منظر شهری؛ مورد پژوهی: محله حسن‌آباد اصفهان

منظر، دیدگاهی نو در ارتباط انسان و محیط و نحوه تفسیر فضا ارائه می‌دهد. دیدگاه نوین منظر به محیط و فضای زیست انسان، حاصل تغییر در نگاه سنتی و کلاسیک به رابطه انسان و محیط است. با این نگاه، رویکرد »حفاظت از مناظر شهری تاریخی « که تحت عنوان hul شناخته می‌شود، یکی از رویکردهای نوینی بوده که جهت پاسخ‌گویی و حفاظت گسترده از منظر مراکز تاریخی شهرها ارائه شده است. تلاش این رویکرد بر آن است تا با یک نگاه مکان‌محور، چشم‌انداز حفاظت تاریخی را به کلیه ارزش‌های تاریخی فرهنگی که در منظر شهرهای تاریخی بروز می‌یابند، گسترش دهد. یکی از مولفه‌هایی که می‌تواند در این میان مورد توجه ویژه قرار گیرد، نظام رنگی منظر بافت‌های تاریخی بوده که بازتابی از هویت و فرهنگ بومی مکان است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر آن است که نظام رنگی منظر بافت‌های تاریخی با نگاه ویژه به کیفیت‌های دخیل در ادراک زیباشناختی منظر، مورد شناسایی، تحلیل و ارزیابی قرار گیرد و معیارهای ارزیابی در هر دسته از کیفیت‌های زیباشناختی ادراک منظر رنگی، مشخص شوند. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی و تحلیلی است؛ بدین منظور، پس از بررسی مبانی و دست‌یابی به چارچوب نظری پژوهش، معیارهای ارزیابی بر اساس چهار گروه کیفیت دخیل در ادراک زیباشناختی مکان استخراج شده و در محله حسن‌آباد با استفاده از تکنیک‌های پرسش‌نامه و دلفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش نشان دادند بهره‌گیری از الگوهای رنگی دارای پیشینه نمادین در معماری مکان، استفاده از مصالح بوم‌آورد، تلفیق منظر طبیعی و مصنوع و حفاظت از پالت رنگی واجد ارزش در ساخت‌وسازهای جدید، نقش تعیین‌کننده در ارتقای ادراک زیباشناختی نظام رنگی منظر بافت‌های تاریخی ایفا می‌نمایند.

Evaluation of Color Order of Historical Fabrics Landscape with the Aesthetic Perception of Urban Scape Approach; Case Study: Hassanabad Neighborhood of Esfahan

Landscape presents a new view in relation to human and environment and the way the space is interpreted. The modern view of landscape to human and environment is the result of a change in the traditional and classical view to the relationship between human and environment. With this view, the approach ldquo;Conservation of Historic Urban Landscape rdquo;, known as HUL, is one of the modern approaches provided to meet the requirements and widely protect the historical urban landscapes. This approach attempts to expand the prospects of historical conservation to all historical and cultural values shown in historical urban landscapes. One of the factors which can be specially taken into account is the ldquo;Color Order rdquo; of historical fabrics landscape, which is a reflection of native culture and identity of the place. The present research aims to present a method for the evaluation of ldquo;Color Order rdquo; of historical fabrics of landscape with a special view to issues and qualities involved in aesthetic perception. The research method of this study is descriptiveanalytical; therefore, after analyzing the fundamentals and achieving the theoretical framework of the research, the evaluation criteria based on four quality groups involved in the aesthetic perception of location were extracted and were evaluated in Hassanabad Neighborhood using questionnaire and Delphi techniques. The research findings revealed that using color patterns with symbolic backgrounds in place architecture, using native materials, merging natural and artificial landscapes, and conservation of color pallets worthy to be used in modern construction play a determining role in the promotion of aesthetic perception of Color Order of historical fabrics of landscape.