به سوی رویکردی آرمانی در حفاظت و توسعه‌ی منظر شهری تاریخی

چالش حفاظت و توسعه، یکی از اصلی ترین چالش های پیش روی شهرهای تاریخی است که هم گام با پیشرفت دانش حفاظت و بسط مفاهیم مرتبط با آن، وجوه جدیدتر و گسترده تری به خود می گیرد. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که رویکرد ‌کل نگر منظر شهری تاریخی چگونه می تواند در حل چالش حفاظت و توسعه در شهرهای واجد ارزش تاریخی موثر واقع گردد؟ آیا الگوی فعلی حفاظت و توسعه یکپارچه می تواند پاسخگو باشد یا نیاز به الگویی است که بتواند به خلاها و نقاط ضعف الگوی فعلی پاسخگو باشد؟ برای این منظور، نخست مفهوم منظر شهری تاریخی به مثابه رویکردی نوین در حفاظت از میراث شهری مورد واکاوی قرار می گیرد، پس از آن جایگاه مفهوم مدیریت تغییر در رویکرد یکپارچه حفاظت و توسعه تبیین و ضرورت تعریف کی الگوی انتقال در راستای رفع کاستی های آن آشکار می گردد. بر این اساس، سیر تحول رویکردهای حفاظت و توسعه در دو مرحله اصلی رویکرد مجزا و رویکرد یکپارچه دسته بندی می شود، سپس رویکرد آرمانی به عنوان رویکردی جامع که با بهره گیری از مفهوم مدیریت تغییر و با عبور از فیلتر خودپالای فرهنگی مردمان بومی، امکان متعادل سازی رویکردهای حفاظت و توسعه را فراهم می سازد، معرفی می گردد. الگوی انتقال پیشنهادی این مقاله با بهره گیری از مولفه های انعطاف پذیری، پویایی و فرآیندنگری در تعریف فیلتر خودپالا ی فرهنگی شکل گرفته است و زمینه لازم را در حرکت به سوی رویکردی آرمانی که به واسطه آن، رویکردهای حفاظت و توسعه به صورت کی اقدام واحد در حد اعلای انطباق و سازگاری خواهند بود، سوق می دهد.