کیفیت بازنمایی اندیشه ایرانشهری در سنت تاریخ‌نگاری عصر صفوی (مبانی تکوین دگرباره امر سیاسی)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حسینی‌زاده محمدعلی ,رضائی‌پناه امیر
|
|
منبع
|
تاريخ نامه ايران بعد از اسلام - 1395 - دوره : 7 - شماره : 13 - صفحه:51 -79
|
|
چکیده
|
عصر صفوی دوره‌ای مهم در صورتبندی گفتمان هویت سیاسی اجتماعی ایران است. در این دوران، پس از سال‌ها فترت، حکومتی مستقل، فراگیر، انحصاری، قدرتمند و دارای ایدئولوژی ویژه سیاسی شکل گرفته و با کاربست سخت و نرم افزارهای قدرت جامعه را همسو با خویش متحول نمود. مدارهای سازنده سیاست و امر سیاسی در عصر صفوی دستخوش بازاندیشی و مفصل‌بندی‌دگرباره گردید. در این دوره اندیشه و عمل سیاسی اجتماعی ایرانیان، صورتی آمیزه‌ای و درهم‌پیچیده یافت. از دید نگارندگان، اندیشه و کنش سیاسی صفویان، از پنج کیان تصوف، تشیع، ایرانبودگی (بازیابی مفهوم ایران و سنت شاهی آرمانی ایرانی)، سنت خلافت اسلامی و موج نوپدید مدرنیته و تمدن غرب سازمان یافته بود. نوشتار پیش رو با به پرسش گرفتن این مبنای نوین حکومت‌داری، به‌دنبال فهم کیفیت احیای سنت ایرانشهری در اندیشه سیاسی دوران صفوی است. در این راستا و بر پایه فرضیه نوشتار، در عصر صفوی در پارادایمی ترکیبی، گونه‌ای خاص از امر سیاسی، هویت سیاسی اجتماعی و مبنایی نوین برای مشروعیت سیاسی بنیاد نهاده شده که در سنت تاریخ‌نگاری آن نمود جدی یافته و متضمن احیا و بازتولید اندیشه سیاسی ایرانشهری یا شاه آرمانی ایرانی گردید. برای تدقیق بیشتر و یافتن پیکره‌ای قابل احصا، تمرکز بر روی سه اثر مهم عالمآرای عباسی، نقاوه الآثار و عالم آرای شاه اسماعیل است. چارچوب نظری نوشتار مبتنی بر رهیافت تحلیل گفتمان (انتقادی) به‌ویژه خوانشی است که نورمن فرکلاف از آن ارائه می‌دهد.
|
|
کلیدواژه
|
امر سیاسی در عصر صفوی، سنت ایرانشهری، تاریخ‌نویسی عصر صفوی، شاه آرمانی ایرانی، پادشاه صفوی
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهید بهشتی, ایران, دانشگاه شهید بهشتی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
a.rezaeipanah@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|