شیخ الریّیس قاجار و انقلاب مشروطه

چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی نقش ابوالحسن میرزا- شیخ الرّییس قاجار- در انقلاب مشروطه است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای و با رویکرد تاریخی به بررسی فعّالیت‌های شیخ الرّییس قاجار می پردازد. یافته ها و نتایج این تحقیق نشان می دهد که با وجود شاهزادگی شیخ و منتسب بودن به خانواده قاجار، در طول حیات خود همواره به مخالفت با حکومت استبدادی قاجار پرداخته است. شیخ از جمله رجال منورالفکری است که به هر دو رویه بورژوازی غرب یعنی استعمار و استفاده از علوم و فنون غربی توّجه کرده است.شیخ الرّییس معتقد بود که بین دین اسلام و علوم و فنون غربی منافاتی وجود ندارد و عامل انحطاط ایران را در فقدان وحدت بین مسلمانان و استبداد سلاطین و استعمار خارجی می دانست. همکاری با علمای مشروطه خواه، چون سید عبدالله بهبهانی و سخنرانی هایی که بر ضد سلاطین قاجار انجام می داد در راستای مخالفت های وی با استبداد بود که به بازداشت و شکنجه ی وی توسط عمال حکومتی در باغشاه منجر گردید. مخالفت با قرارداد 1907 و 1919 را هم می-توان به عنوان نمادهایی از مبارزات وی علیه استعمار قلمداد کرد.