شمس‌الدین گیلانی معلم شاه اسماعیل صفوی واقعیت یا افسانه

چکیدهتاریخ صفویان همچنان دارای ابهام و نکات تاریک فراوان است و منابع صفوی با رویکردی رسمی و به تبعیت از سیاست صفویان در موارد زیادی از ارایه اطلاعات لازم خودداری می‌ورزند. در این میان شش سال اختفا و یا حضور اسماعیل صفوی در گیلان از نکات بسیار تاریک اوایل عصر صفوی است. منابع صفوی این مقطع را به ابهام و با کلی‌گویی بازگو کرده‌اندکه مواردی از آن را با مسایل ماورایی مرتبط ساخته‌اند. یکی از موضوعات مبهم و ناشناخته این دوره، تعلیم و تربیت اسماعیل با تاکید بر طرح شمس‌الدین گیلانی به عنوان معلم او است که به نظر می‌رسد از موضوعات مبهم است. مساله این است که منابع متقدم صفوی در خصوص تعلیم و تربیت شاه اسماعیل در این مقطع مطلبی ندارند، اما یک منبع در یک و دو سطر از دانش آموختن اسماعیل در محضر معلمی به نام شمس‌الدین گیلانی یاد کرده است که همان مبنای گزارش اغراق آمیز مورخان متاخر و محققان معاصر قرار گرفته است. این مقاله در صدد است تا به اتکا به منابع متعدد صحت و سقم این موضوع را به بحث گذارد.