عوامل موثر بر کاهش جمعیت ایران در قرن دوازدهم هجری قمری

سقوط صفویه در سال 1135‎ه.ق، بحران‎های جدیدی در داخل و خارج کشور به‎وجود آورد. در این دوره، جامعۀ شهری و روستایی، متاثر از اوضاع نابسامان سیاسی‎اجتماعی، در معرض خطر قرار گرفت و تخریب منابع مادی و عوامل انسانی آسیب‎های زیادی به بافت جمعیتی وارد کرد. سوال اصلی نوشتار حاضر این است که عوامل موثر بر کاهش جمعیت ایران در قرن دوازدهم هجری قمری چگونه صورت پذیرفته‌است؟ در این مقاله، با تکیه بر رویکرد ‎توصیفی‎‎تبیینی، تاثیر اوضاع سیاسی‎اجتماعی بر کاهش جمعیت ایران بررسی می‎شود. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد جامعۀ شهری و روستایی در این قرن متاثر از عواملی چون عدم ثبات و امنیت سیاسی، کشتارهای مکرر، قحطی، بیماری و مهاجرت به کاهش جمعیت دچار شده ‌است.

factors affecting iran’s population decline in the 12th century

the fall of the safavid dynasty in 1135 ah caused new crises inside and outside the country. during this period, urban and rural society was exposed to danger due to the chaotic political and social situation, and the demolition of physical resources and human factors caused great damage to the demographic structure. the main question of this article is how the factors affecting the reduction of iran’s population in the 12th century ah took place. in this article, relying on a descriptive and explanatory approach, the effect of the socio-political status on the decline of iran’s population is investigated. the findings of the research show that in this century, urban and rural society suffered a decrease in population due to factors such as political instability and insecurity, frequent massacre, famine, diseases, and migration.