مولفه‌های اقتصادی تاثیرگذار در روابط خارجی حکومت‌های قراقویونلو و آق‌قویونلو

قراقویونلوها و آق‎قویونلوها در دوران شکل‌گیری حکومت همواره در پی آن بودند تا روابط خود را با دولت‌های همجوار به گونه‎ای تنظیم و اجرا نمایند تا بتوانند نیازهای خود را در زمینه‎های مختلف ازجمله نیازهای اقتصادی تامین کنند. چراکه افزایش جمعیت و دام‌ها نیاز به سرزمین و منابع درآمد مالی بیشتری را طلب می‌کرد، فرمان‌روایان هر دو حکومت تلاش می‌کردند بخشی از نیازهای مالی و اقتصادی خود را از منابع خارج از قلمرو حکومتی در تعامل و یا تعارض با دولت‌های همجوار تامین کنند. بررسی نحوه تامین این نیازهای اقتصادی و تاثیر آن در روابط خارجی حکومت‌های قراقویونلو و آق‌قویونلو مسئله این پژوهش است. اینکه نیازهای اقتصادی چه تاثیری در روابط قراقویونلوها و آق‎قویونلوها با دولت‌های همجوار داشت، سوال این پژوهش است. یافته‎های پژوهش، با رویکرد توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع دست‌اول نشان می‎دهد حاکمان قراقویونلوها و آق‎قویونلوها در دوران شکل‌گیری همواره تلاش می‌کردند از طریق تبعیت از قدرت‌های برتر و یا با تهاجم و غارت و اخذ باج و خراج و توسعۀ قلمرو ارضی و سلطه بر راه‌های تجاری و اخذ عواید حاصل از تجارت نیازهای مالی و اقتصادی خود را تامین نمایند.

economic components affecting the foreign relations of qara qoyunlu and aq-qoyunlu governments

during the government formation, qara qoyunlu and aq-qoyunlu always sought to manage and implement their relations with neighboring governments in such a way that they could meet their needs in various fields, including economic needs. since the population increase and a large number of animals needed many financial sources and territory, the rulers of both governments tried to achieve some financial needs through resources outside their territories by collaboration or conflict with neighboring governments. the problem of this research is to study the way of meeting the economic needs and its impact on the foreign relations of the qara qoyunlu and aq-qoyunlu governments. the research question is what effect did the economic needs have on the relations between qara qoyunlu and aq-qoyunlu with the neighboring governments? the findings of the research, with a descriptive and analytical approach and relying on first-hand sources, show that, during the government formation, the rulers of both qara qoyunlu and aq-qoyunlu met their financial and economic needs by obeying the superior powers, invading, looting, extortion, the development of their territories, ruling the trade routes, and earning the business interest.