زمینه‌های دیرپایی حکومت دودمان‌های محلی اتابکان لرکوچک و اردلان

نگاهی به تحولات سیاسی تاریخ ایران پس از اسلام نشان می دهد که دوران حکم رانی دودمان های محلی ایرانی تبار اتابکان لرکوچک(550-1006 ﻫ.ق) و اردلان(564-1284 ﻫ.ق) در مقایسه با بسیاری از خاندان های حکومت گر مرکزی و محلی از دوام و پایداری سیاسی بیشتری برخوردار بوده است. بر این اساس، مقاله ی پیش‌رو با رویکردی تطبیقی تاریخی و با تحلیل منابع و مدارک تاریخی، در پی تبیین زمینه های دیرپایی دودمان های محلی اتابکان لرکوچک و اردلان است.نتیجه ی پژوهش نشان می دهد که درباره ی دوام و ثبات بیشتر فرمان روایی خاندان های مذکور، باید تاکیدی اساسی بر روی عامل جغرافیایی کرد. شرایط جغرافیایی مناطق لرستان و کردستان موجب سخت گذری این نواحی، امکان ساخت دژهای دفاعی استوار و بهره گیری از موقعیت سوق الجیشی این نواحی به ویژه در دوره های متاخرتر را فراهم ساخته بود. همچنین، تحت تاثیر جغرافیای این مناطق، اساس ساختار اجتماعی بر مبنای نظام ایلیاتی شکل گرفته بود که جمعیت عمده ی آن را ایلات لر و کردی تشکیل می دادند که با حاکمان محلی پیوندهای قومی و فرهنگی داشتند؛ و بنابراین، بیشترین حمایت را از آن ها به عمل می آوردند. از سوی دیگر، این موضوع سبب بذل توجه بیشتر و انجام اقدامات رفاهی و عمرانی گسترده تر توسط حکام این سلسله ها می شد، که نتیجه اش افزایش مشروعیت این دودمان های محلی بوده است.سرانجام، اجرای سیاست هایی مانند اعلام تابعیت به هنگام نسبت به قدرت های بزرگ تر و گهگاهی انجام وصلت های سیاسی نیز، بر وضعیت پایداری سیاسی و مصونیت آن ها در برابر خطرات احتمالی می افزود.

The persistence backgrounds of the rule of the local dynasties of Atabakane Lor Kouchak and Ardalan

A look at the political changes in Iranian history after Islam shows that the era of governance of the local Iranian dynasties of Atabakane Lor Kouchak (5501006AH) and Ardalan(5641284AH) has had more political persistence and stability than many central and local dynasties. Therefore, the present paper, using a comparative historical approach and analyzing the historical references and documents, sought to explain the persistence backgrounds of the local dynasties of Atabakane Lor Kouchak and Ardalan.The result of the research shows that regarding more persistence and stability of the ruling dynasties, geographic factor should be significantly emphasized. The geographic conditions of the Lorestan and Kurdistan regions made it difficult to pass through these areas, and it was also possible to build strong defensive castles and to take advantage of the strategic situation of these areas, especially in later periods. Also, the geography of these regions has led to the establishment of the social structure based on the tribal system that main population of which was Kurd and Lor tribes who had ethnic and cultural ties with local rulers and so they significantly supported the rulers. On the other hand, this led to more attention and doing wider welfare and civil measures by the rulers of these dynasties, which resulted in more legitimacy of the local dynasties.Finally, the implementation of policies such as declaring citizenship in a timely manner to larger powers and occasionally conducting political marriages promoted the status of political stability and their immunity against possible dangers.