جریان شناسی حزب دموکرات ایران

نخستین سازمان‌ها و گروه‌های سوسیال دموکرات ایران دراواخر قرن سیزدهم ه.ش پا به عرصه سیاسی گذاشتند. یکی از عوامل مهم در شکل‌گیری و تاسیس این سازمان‌ها رشد تمایلات سوسیالیستی و گسترش آن در بین ایرانیان، تحت تاثیر مهاجرت به روسیه و قفقاز بود. در این راستا حزب دموکرات ایران به‌عنوان یکی از احزاب، متاثر از اندیشه سوسیال دموکراسی روسیه و نظریات کارل کاتسکی اقدام به تدوین مرامنامه خود نموده و فعالیت خود را رسماً از مجلس دوم شورای ملی آغاز کرد. از این روی ضرورت بررسی جریان شناسی سیاسی این حزب از اهمیت خاصی برخوردار است، لذا پژوهش حاضر سعی دارد تا بااستناد برمنابع و اسناد و با روش توصیفی تحلیلی به این سوالات پاسخ گوید: حزب دموکرات ایران تا چه حد توانسته در روند دموکراسی‌سازی جامعه ایران موفق عمل کند؟ یا چه عواملی باعث ناکارآمدی حزب در رسیدن به اهداف و برنامه‌های خود در جامعه شده است؟ نتایج به‌دست آمده در این پژوهش نشان می‌دهد؛ علل داخلی و خارجی مانند: عدم انطباق مرامنامه حزب دموکرات در بسیاری از موارد باشرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و فرهنگی ایران به‌عنوان علل داخلی، و دخالت‌های کشورهای مثل روسیه و انگلیس به‌عنوان علل خارجی که مانع از رسیدن حزب به اهداف اساسی خود شده است. با این اوصاف، تاکنون هیچ پژوهشی به جریان شناسی سیاسی حزب دموکرات ایران از این منظر نپرداخته است.

The Flow of the Democratic Party of Iran

The first Iranian social democratic groups and organizations stepped into the political arena during the late thirteenth century (according to Georgian calendar)One of the important factors in the formation and establishment of these organizations was the growth of socialist tendencies and the spread of socialist ideologies mong Iranians, caused by the emigration to Russia and CaucasusIn this regard, the Democratic Party of Iran, as one of the members ,of parties influenced by the views of Russian SocialDemocracts and those of Karl Katsky began to formulate its memorandum and started its political activity officially from the second round of assembly of national board of representatives. Therefore, the necessity of examining the political dynamics of this party is of great significance, so the present research is trying to answer certain questions related to this era, by relying on valid resources and documents with a descriptive analytic method. Questions sch as: How much the Democratic Party could have succeeded in the process of democratization of Iranian society? Or, what factors contributed to the incompetence of the party in achieving its goals and plans in society? The results of this study shows that internal and external causes, such as the lack of compliance of the Democratic Party memorandum and plans with the many economic and social conditions And political and cultural affairs of Iran as internal causes and interference of countries such as Russia and Britain as foreign causes that prevented the party from achieving its fundamental goals. Even with the conspicuity of these dynamics in politial history, so far, no research has been done on the political trends of the Democratic Party of Iran.