گفتمان سیاست جنایی قانونگذار و رویه قضایی ایران در قبال جرم تحصیل مال از طریق نامشروع؛ با رویکرد تطبیقی بر گفتمان سیاست جنایی سازمان ملل متحد در ماده ٢٠ کنوانسیون مبارزه با فساد

رویه قضایی در اعمال ماده 2 قانون مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری (مصوب 15/9/1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام)، برخلاف گفتمان سیاست جنایی قانونگذار، موضوع جرم و نتیجه مجرمانه را به تحصیل منافع مالی توسعه می‌دهد. همچنین رفتار مجرمانه را به تحصیل مال از هر طریقی که قانونگذار شیوه تملیک مال را قانونی اعلام نکرده باشد، گسترش می‌دهد و در نتیجه آن، رفتار مجرمانه با ترک فعل و داشتن و نگهداری نیز قابل تحقق است. بدین‌سان این ماده با قاعده دارا شدن ناعادلانه انطباق پیدا می‌کند. بنابراین، رویه قضایی در اعمال ماده 2 برخلاف گفتمان سیاست جنایی قانونگذار در ماده ٢ در مورد موضوع جرم، رفتار مجرمانه، نتیجه مجرمانه، رابطه سببیت، با ماده 20 کنوانسیون مبارزه با فساد شباهت‌هایی پیدا می‌کند. اشاره به ماده 2 در قانون تشدید و ماده 1 قانون ارتقای سلامت نظام اداری و ماده 20 در کنوانسیون مبارزه با فساد، بیانگر افتراقی‌سازی سیاست جنایی توسط قانونگذار ایران و سازمان ملل متحد حسب مورد در قبال این جرائم در چارچوب سه معیار 1) گونه‌‌ﺷﻨﺎﺳـﻲ ﺟـﺮائم، 2) ﮔﻮﻧﻪ‌ﺷﻨﺎسی ﺑﺰﻫﻜﺎران، 3) گونه‌ﺷﻨﺎسی وضعیت پیش‌جنایی است. در بررسی تطبیقی گفتمان سیاست جنایی قانونگذار ایران در ماده ٢ با گفتمان سیاست جنایی سازمان ملل متحد در ماده 20، در مورد افتراقی‌سازی سیاست جنایی براساس سه معیار پیشگفته، ملاحظه می‌شود بین آن‌‌ها مشابهت‌هایی وجود دارد؛ لکن رویه قضایی با توسعه این ماده به انحرافات مالی در برخی موارد برخلاف افتراقی‌‌سازی مورد نظر قانونگذار اقدام می‌کند.

Dialogue of Iraninan Criminal Policy Legislator and judicial procedure against Illegal Acquisition of Property: With a Comparative Approach on Criminal Policy Dialogue in Article 20 of the United Nations Convention against Corruption

Judicial criminal policy despite of legislative criminal policy, extends the subject of crime and the criminal consequences to the illegal acquisition of property, when it faces Article 2 of the Law of Severe Penalties. In addition, criminal behavior is extended to property acquisition through the ways, which have not been legalized by the legislator and as a result, the illegal behavior would be realized by nonaction, possessing and holding property. Therefore, this article is in conformity with unfair possession. So, the judicial criminal policy, despite of legislative criminal policy, has a lot of similarities with Article 20 of Convention against Corruption on the crime issue, criminal behavior, criminal consequence and causal relationship. Pointing to the Severe Penalty, Promotion of Healthy Administrative Law and Article 20 of Convention against Corruption, reveals differentiating the criminal policy by the lawmaker in the framework of three criteria: 1 typology of crimes, 2 typology of criminals, and 3 typology of precriminal situation. According to the above criteria, there appear many similarities between Article 2 of Severe Penalties and Article 20 of Convention against Corruption. However, judicial criminal policy extends Article 2 to some cases of financial deviations, despite of legislative differentiation.