ویژگی‌های حمایت از نرم‌افزارهای اختراعی

نرم‌افزار به مجموعه‌ای از اظهارات و دستورالعمل‌های به کار گرفته شده مستقیم یا غیرمستقیم در رایانه برای نیل به هدفی مشخص، تعریف می‌شود. نرم‌افزارها برگرفته از افکار پدیدآورنده خود هستند و کارآمدترین روش حمایت از آن‌ها، از مجرای حقوق مالکیت فکری است. در ابتدا، نرم‌افزارها به صورت نوشته ایجاد می‌شوند که می‌توان رایج‌ترین روش حمایت از آن‌ها را حمایت از طریق کپی‌رایت دانست. در دستورالعمل‌های اروپایی، نرم‌افزارها صراحتاً  اثر ادبی شناخته شده‌اند. اما با توجه به موافقتنامه تریپس و قوانین اختراعات آمریکا و انگلستان، می‌توان دریافت که امکان ثبت نرم‌افزار به‌عنوان اختراع نیز وجود دارد. نرم‌افزارها بعضاً ابزارهای اقتصادی قدرتمندی هستند و امور حیاتی کشور، توسط آن‌ها انجام می‌گیرد. بنابراین باید این امکان را داشته باشند تا با رعایت ضوابط مربوط، به‌عنوان اختراع ثبت شوند. به همین دلیل، اداره اختراعات اروپا هم که در آغاز مطابق کنوانسیون اختراعات اروپا، نرم‌افزارها را از شمول ثبت به‌عنوان اختراع خارج می‌دانست، با انعطاف بیش‌تر، نرم‌افزارهای دارای اثر فنی قابل اعتنا را به‌عنوان اختراع ثبت کرد. با حمایت از نرم‌افزار به‌عنوان اختراع، حق استفاده، ساخت و عرضه انحصاری برای پدیدآورنده وجود خواهد داشت. در اختراعات از ایده مجسم در نرم‌افزار نیز حمایت می‌شود که از تفاوت‌های اساسی اختراعی شناختن نرم‌افزار یا اثر ادبی دانستن آن محسوب می‌شود. در حقوق ایران هم نرم‌افزار در صورت وجود شرایط لازم، اختراع شناخته می‌شود که تا حدی با حقوق کشورهای آمریکا و انگلیس هم‌سو است.

Patentable Software Supporting Features

Software is defined a set of statements or instructions to be used directly or indirectly in a computer in order to achieve a specified objective. Softwares are derived from their creators’ thoughts and the most efficient way is through the intellectual property rights. First a software is created in written form, the most popular way of supporting it can be through copyright protection. The European Directives expressly recognize software programs as a literary work. But with reference to the provisions of TRIPs agreement and USA and UK patent laws, they could be registered as a patent too. Softwares are likely the strong economic means, which most of the vital projects of the country are fulfiled by them. Thus there must be the possibility for them that, after meeting several criteria, be registered as an invention. For this reason, the European patent office, which previously used to decline software patent offers, after changing its policies, granted patent to the effective technical softwares.  By protecting the software as an invention, the inventor has the exclusive right to make use and exclusive offer of his/her invention. The idea of software can be protected only under patent systems, which can be assumed as a difference between patentable software and software as a literary work. In accordance with Iran’s  law, the software, which includes the prescribed conditions in patent laws, will be known as an invention. This procedure is partially in accordance with the USA and Uk patent laws.