فزون‌خواهی حق‌های اساسی: درآمدی بر اساسی‌سازی حقوق خصوصی

«حق» فردی دارای مصادیق گوناگونی از جمله حق اساسی است که افراد به اعتبار انسان بودن خود از آن برخوردارند. در متون حقوقی کلاسیک، کارکرد این حقوق را در رابطه دولت ـ فرد دیده، آن را اهرمی برای حمایت از فرد در برابر دولت می‌دانند. این کارکرد سنتی حقوق بنیادین «اثر عمودی» خوانده می‌شود. مدتی است گرایش جدیدی در حقوق بعضی کشورها از جمله آلمان، هلند و انگلستان شکل گرفته که درصدد گسترش قلمرو این حق‌ها به تمام گرایش‌‌های حقوق از جمله روابط تحت حاکمیت حقوق خصوصی است. از این جریان، عمدتاً به «اثر افقی حق‌‌های اساسی» یا «اساسی‌سازی حقوق خصوصی» تعبیر می‌شود. در روابط خصوصی این حقوق ممکن است بدون پوشیدن جامه حقوق خصوصی مستقیماً مورد استناد قرار گیرند یا تفسیر عبارات کلی مثل اخلاق حسنه، نظم عمومی، حسن نیت و غیره دروازه ورود آن‌ها به حقوق خصوصی باشد. حسن شیوه اخیر در حفظ حقوق خصوصی و کمرنگ کردن نگرانی‌‌های مربوط به از بین رفتن استقلال آن است.