نقد مسئولیت مدنی ناشی از عرضه‌اولیه در قانون بازار اوراق‌بهادار ج.ا.ا با نگاهی به حقوق انگلستان و آمریکا

عرضه اولیه سهام در بورس، به‌عنوان یک فعالیت حرفه‌ای بازار مستلزم ایفای نقش از سوی اشخاص متعددی است. ماده 43 قانون بازار اوراق بهادار گرچه خواسته است در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران و به تبع آن بازار سرمایه، بر مسوولیت مدنی این اشخاص تاکید کند؛ لکن این مقرره در ظاهر نه‌تنها نتوانسته از عهده این مهم برآید، بلکه در برخی موارد موجب دشوارتر شدن احقاق حق زیان‌دیده می شود. عدم‌تغییر مبنای مسوولیت مدنی، تعیین مدت برای طرح دعوی، احصای اشخاص مسوول، ایجاد صلاحیت موازی برای هیات‌مدیره بورس و عدم وضع حکم جدید در خصوص نحوه مسوولیت اشخاص دخیل در ورود ضرر واحد ازجمله نکات قابل‌تامل آن است. این درحالی است که بامطالعه حقوق انگلیس و آمریکا معلوم می‌شود که در آنجا رسیدگی به دعوای ضرر و زیان ناشی از عرضه اولیه بسیار ضابطه‌مند بوده و مقررات موجود حداکثر حمایت را از سرمایه‌گذاران می کند. تغییر مبنای مسوولیت از تقصیر به مسوولیت بدون تقصیر، ایجاد مسوولیت تضامنی برای عاملان زیان متعدد در ضرر واحد و بازنگری در صلاحیت هیات‌مدیره بورس در رسیدگی به دعوا ازجمله راهکارهایی است که می‌تواند حمایت حداکثری را از سرمایه‌گذار و بازار سرمایه درپی داشته باشد. 

criticizing the civil liability due to initial offering in ‎the i. r. i.’s securities market law by looking at ‎british and american law

the ipo on the stock exchange, as one of the professional activities, requires the role of several individuals. s. 43 of iranian market law, although seeks to emphasize the responsibility of these individuals in order to protect the rights of investors and consequently the capital market, but this regulation not only failed to address this issue, but in some cases made it more difficult to realize the lost rights. is. no change in the basis of civil liability, deadline for filing a liability lawsuit, counting responsible persons, creating parallel jurisdiction for the board of directors and the role of detecting and declaring infringement damage by the injured party is one of the points to be considered in this article. a study of british and american law, however, reveals that litigation in that country is highly regulated and that existing regulations provide maximum protection for investors. changing the basis of liability from fault to fault without liability, creating joint and several liability for the perpetrators of multiple losses in a single loss and reviewing the competence of the board of directors in handling litigation are some of the solutions that can provide maximum protection to the investor and the capital market.