تحلیل مفهوم، کارکرد و اثربخشی پایش‌گران غیرمستقیم اطلاعات مالی در بازار سرمایه(مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و آمریکا)

جریان اطلاعات صحیح و قابل اعتماد نقش بسیار حیاتی در ارتقای شفافیت، کارایی بازار و حمایت از سرمایه گذاران ایفا می کند. اما، تحقق این مهم تنها از طریق الزام مدیران به گزارش دهی مالی میسر نخواهد‌‌ شد و حاکمیت شرکتی ناگزیر از ایجاد ساز‌و‌کار نظارت بر صحت اطلاعات مندرج در گزارش های مالی خواهد بود. بنابراین، در کنار فرایند کنترل داخلی، اشخاصی خارج از ساختار سازمانی شرکت های ناشر برای صحت سنجی اطلاعات افشا‌‌‌ شده طراحی شده اند که به‌عنوان پایش‌گران اطلاعات مالی شناخته می شوند. برخی از مصادیق پایش‌گران از اساس برای اجرای کارکردهای  پایش‌گری در بازار طراحی نشده اند و تنها هنگام اجرای وظایف اصلی خود و به طور ضمنی صحت اطلاعات مالی ناشران را تایید و زمینه جلب اعتماد سرمایه گذاران و تصمیم گیری آگاهانه ایشان را فراهم می کنند. از این رو، به این اشخاص، پایش‌گران غیرمستقیم اطلاعات مالی گفته می شود. تحلیل گران اوراق بهادار، متعهدین پذیره نویسی، وکلا و مشاوران حقوقی در این گروه از پایش‌گران قرارمی گیرند. در این مقاله، تلاش شده است مفهوم، کارکرد و اثربخشی مصادیق این نوع از پایش‌گران در حقوق ایران و آمریکا بررسی شود. به این منظور، اطلاعات به صورت اسنادی و کتابخانه‌ای جمع آوری و سپس به روش تطبیقی، تحلیل شده اند. یافته های تحلیل نشان می دهد به سبب آنکه این اشخاص ذاتاً پایش‌گر نیستند، هنگام اجرای وظایف اصلی خود و کارکردهای پایش‌گری به طور طبیعی در موقعیت های متعارضی قرار می گیرند که اثربخشی آن‌ها را در تحقق اهداف پایش‌گری کم رنگ می کند. از این رو، الزام ایشان به ارائه گواهی مبنی بر تضمین صریح صحت اطلاعات یکی از مهم ترین پیشنهادهایی است که برای ارتقای اثربخشی و کارایی پایش‌گران غیرمستقیم در این پژوهش ارائه شده است. با وجود این، بازار سرمایه باید برای تضمین بهتر کیفیت اطلاعات مالی، در کنار پایش‌گران غیرمستقیم، به اشخاص حرفه ای دیگری متوسل شود که از اساس برای اجرای کارکردهای پایش‌گری در بازار خلق شده اند و به‌عنوان پایش‌گران مستقیم اطلاعات مالی شناخته می شوند.  

analysis of the concept, function and effectiveness of indirect gatekeepers in capital market(a comparative study in iranian and american law)

the flow of accurate and reliable information is critical to enhance market transparency and efficiency as well as investor protection. however, it is not possible to achieve this merely by requiring the executives to report financial information, and corporate governance should inevitably devise a mechanism to monitor the accuracy of the information contained in financial reports. therefore, along with the internal control process, parties, known as gatekeepers, have been designed outside the issuer’s organizational structure to evaluate the accuracy of the information disclosed.. in the capital market, there are some gatekeepers who do not perform  gatekeepingfunctions, as a matter of principle, but implicitly verify the accuracy of the issuer’s financial information and provide the basis for investors to have confidence and make informed decisions only while performing their primary duty. these parties are therefore referred to as indirect gatekeepers. securities analysts, equity underwriters, attorneys and legal advisors are among this group of gatekeepers. this article has attempted to examine the concept, function, and effectiveness of examples of these types of gatekeepers in iranian and american law. for this purpose, information was collected in the documentary and library form and then evaluated in a comparative method. the results of the analysis show that because these persons inherently are not gatekeepers, they naturally encounter conflicting situations when performing their primary duties and gatekeeping functions, which weakens their effectiveness in achieving gatekeeping objectives. as a result, requiring certification based on the explicit assurance of the accuracy of the information is one of the most important suggestions that have been made to improve their efficiency and effectiveness. however, in order to better ensure the quality of financial information, the capital market should use, in addition to indirect gatekeepers, other professional persons created in principle to perform gatekeeping functions in the market, known as direct gatekeepers.