توثیق حقوق ناشی از قرارداد اعطای مجوز بهره‌برداریِ مال فکری

پیشرفت فناوری موجب تدوین مقرراتِ حاکم بر توثیق اموال فکری به عنوان یکی از باارزش ترین دارایی های شرکت ها در اقتصادِ معاصر شده است. جلوگیری از متروک شدنِ مال فکری، درآمدزایی و افزایش نفوذ در بازار، از عواملِ موثر بر ترویج قراردادهای تجاری سازیِ اموال فکری نظیرِ مجوزهای بهره‌برداری و توثیقِ مال فکری به شمار می آیند. گسترش روابط تجاریِ بین المللی و اهمیتِ تامین مالیِ بنگاه ها به‌علاوه محدودیت های اموال مادی، توجهی بی سابقه در نظام حقوقیِ کسب حق وثیقه در اموالِ فکری و حقوق ناشی از قراردادهای اعطای مجوز بهره‌برداری به همراه داشته است. چالشِ مطرح درخصوص این قراردادها، عدم کمالِ حقوق هریک از طرفین آن جهت توثیق است. بدین‌منظور قوانین کشورها، صِرف قابل انتقال بودنِ حقوق ناشی از قراردادهای مجوز بهره‌برداری را کافی دانسته اند. در کشور ایران که در نظام عقود وثیقه ایِ خود معتقد به رویکردِ عملکردگرا بوده و عقود وثیقه برخواسته از اصل آزادی قراردادی را برمی تابد، می توان از هر سه قسم قرارداد وثیقه مرتبط با مجوز بهره‌برداریِ مال فکری یعنی درج توثیق در این قراردادها، توثیق حقوق ناشی از آن و ایجاد حق وثیقه در حقوقِ مجوزگیرنده بهره جست. تنها مساله باقی مانده، تاثیر متقابلِ حقوق متعددِ موجود در این قراردادها بر یکدیگر است. با درنظر گرفتن وصف تبعیِ مضاعفِ حق وثیقه گیر در حقوقِ مجوزگیرنده، باید قائل بر این بود که درصورت قابلیت انتقال حقوق و عدم منعِ وی از توثیقِ حقوق خود از سوی مجوزدهنده و طلبکار دارای وثیقه وی، می توان هم زمان در یک قرارداد مجوز بهره‌برداری و با رعایت سلسله مراتب، حقوق وثیقۀ متعددی برای اشخاص مختلف به وسیلۀ وثیقه گذارهای متفاوت تصور کرد.

To collateralize the rights in an Intellectual Property License Agreement

Significant advances in technology have led to the formulation of legal principles governing the collateralization of intellectual property as one of the most valuable assets of companies in the contemporary economy. Preventing the abandonment of intellectual property, generating revenue and increasing market influence are effective factors in promoting commercialization of intellectual property contracts such as licenses and collateralization of intellectual property. The expansion of international trade relations and the importance of corporate financing, in addition to material property restrictions, have brought unprecedented attention to the legal system of intellectual property collateral and licensing rights. The challenge with these contracts is the imperfection of the rights of each party to collateralization. To this end, the laws of the countries have considered the mere transferability of the rights arising from these agreements to be sufficient. Iran have Adopted Functionalism in its Secured Transactions system and all of the collateral contracts based on the principle of contractual freedom are permitted. Three types of Contracts are available related to the intellectual property license, ie Acquisition Security Right, Collateralize the rights of license agreement and contractual substitution. With regard to the description of the consequential increased security interest involved in the rights of the secured creditor, in the case of transferability of the rights and preventing the licensee to pledge his rights by licensor and his secured creditor, we could imagine various security rights in the same contract simultaneously.