گردشگری به مثابه نظام معرفت

1. تصویر رایج گردشگری در ایران، در نمونه های سطح بالا، راهنمایی است که در میانفضاهای یک مجموعه تاریخی به گروه گردشگران توضیحاتی درباره شهرت بنا می دهد:سال ساخت، دوره حکومتی، اندازه ها، تعداد اجزاء مهم، سبک کلی و روایتهایهیجان انگیزی که از مجموعه چهره ای رمزآلود و ماورایی می آفریند. گردشگر پس ازمراجعت، به سرعت داده های نخستین را به فراموشی می‌سپارد و از ترکیب داستان ها وافسانه‌های وابسته، که با شاخه های سست به مجموعه تاریخی متصل شده تصویریافسانه ای می سازد که با حقیقت شیء  فاصله زیاد دارد و امکان بهره‌مندی از تجربهتاریخی را به حداقل می‌رساند. در این رویکرد آثار تاریخی اشیائی برای نازیدن و اعجابمخاطب اند و بنا نیست چراغ راه آینده باشند.درنتیجه گردشگری از این نوع، به تفرجی بدل می شود که برهم زننده عادات روزمرهاست و نوعی تمدد اعصاب؛ و انتظار معرفت از آن به حداقل می گراید. این است که درجامعه ما مفهوم گردشگری به گشت وگذار و خوش گذرانی نزدیکتر است تا سیاحت وعبرت. اولی حالت روحی موقت انسان را نشانه می گیرد و دومی معرفت و فهم پایدار او را.روشن است در گردشگری نوع دوم، که معرفت گراست، نشاط ناشی از سفر و تغییر حالتمتعارف نیز نهفته است، اما هدف آن توسعه بینش و ارتقاء فهم گردشگر در مواجهه باتجربه پیشینیان یا طبیعت است.