شکل گیری منظر شهری آیینی در مناسبت های اجتماعی

آدمی در طول دوره حیات خویش، با مفهوم زمان به بهانه‌های مختلف مواجه است. مناسبت‌ها1 به مفهوم نقاط شاخص یک دوره زمانی، در ذهن انسان، جایگاه خاصی داشته و یادآور واقعه یا رویداد مهمی است. در این میان ابزارها و واسطه‌های مختلفی، زمینه‌ساز برقراری ارتباط انسان با زمان می‌شود. محیط زیست آدمی، به‌عنوان ظرف عام زندگی انسان، در برگیرنده همه مظاهر و شئون و لحظه‌های زندگی اوست. محیط طبیعی، با زمینه‌های نهادی خود (روز، ماه، فصل، سال، رویدادهای کیهانی و ...) با زمان، هم‌دوش می‌شود و محیط مصنوع نیز، به واسطه حضور انسان، برهمکنش میان نیروهای طبیعت، انسان و عناصر بی‌روح با زمان، نسبت پیدا می‌کند. به‌ این صورت، منظر شهر به مناسبت ایام، هویتی خاص خود می‌یابد و «منظر شهری مناسبتی»، معنا پیدا می‌کند.در این مقاله، به بهانه حضور رویدادها و مناسبت‌ها در زندگی آدمی، جایگاه زمان در تعامل انسان با محیط بررسی می‌شود. ابتدا آن دسته از مناسبت‌های فضای عمومی که جامعه را به سوی خود جلب کرده و در منظر شهر، متبلور می‌شود، برشمرده، سپس این مناسبت‌ها، به عنوان ظرفیت‌های موجود و یا ایجاد ظرفیت‌های مطلوب؛ در راستای سوق محیط به سوی یک فضای عمومی موثر در فرهنگ شهر معرفی و بررسی می‌شود.