سیاست شهری، نوسازی شهری، برابری سرزمینی : ماهیت مسیله چیست؟*

در وجود «مشکل حومه‌ها» شکی نیست. از همین زاویه است که مجتمع‌های بزرگ (grandes ensembles)، از سال‌های اولیه دهه ?? میلادی در مطبوعات و مباحث سیاسی مورد گفتگو قرارگرفته‌اند تا ضرورت طرح یک سیاست شهری برای حل این معضل را توجیه کنند. اما ماهیت این مسیله چیست؟ مشکلات عمومی واقعیات عینی نیستند، بلکه محصول ساختارهای اجتماعی و سیاسی هستند که از تعاملات پیچیده میان عوامل متعدد شامل نهادها، گروه‌های ذینفع و جنبش‌های اجتماعی حاصل شده‌اند. یک واقعیت اجتماعی، تنها در نتیجه یک فرایند فشرده سه‌گانه نامگذاری، سرزنش (مقصر شناختن)، ادعا است که تبدیل به یک مشکل عمومی می‌شود : نامگذاری تشخیص مشکل است، سرزنش، شناسایی علل مشکل ذکر شده و یا مقصرانی است که بتوان مشکل را به آنها نسبت داد و ادعا تدوین و انتشار برنامه‌های دادخواهیِ اصلاح و درمان است.برای اتخاذ سیاست شهری از ابتدا ?حالت‌های متعدد و رقابت‌کننده‌ای از مشکل مطرح وجود دارد که هریک جهت‌گیری‌های استراتژیک و اقدامات جداگانه‌ای را سبب می‌شود. بحث‌های مربوط به ماهیت مشکل و راه‌حل‌های ممکن آن در حیطه فضای عمومی، بعد از تصویب قانون هدایت و برنامه‌ریزی برای شهر و نوسازی شهری ???? (معروف به قانون بُرلو) تقریباً به طور کامل از بین رفتند. نه سال بعد، با از هم پاشیدن ِتوهم یک راه حل کاملاً برنامه‌ریزی شده، از سرگیری بحث ممکن و حتی ضروری می‌شود. این مقاله در این چشم‌انداز و با دو هدف ارایه می‌شود : روشن شدن رویکردهای مختلف به «مشکل محله‌ها» و پیشنهاد ابزارهای اقدام عمومی.