ظرفیتِ پنهان بوم‌شناسی تلاقی طبیعت و تاریخ در شهر

مکان‌گزینی سکونت و زندگی انسان شهری در شهرهای ایرانی با بستر طبیعی در ارتباط مستقیم بوده است. در شهرهایی که محور طبیعی در آن نقش بارزی ایفا می کند، نقاط کانونی وجود دارد که حاصل برخورد جریان پرقدرت طبیعت و حضور نظم انسانی در ادوار مختلف تاریخی در آن محدوده است. این نقاط مرکز ثقل قلمرو ترکیب‌یافته از طبیعت و شهر را شامل می شود و بالاترین ظرفیت را در توسعه کیفی شهر در سازمان فضایی آن دارد. هم زمانی و تلاقی لایه‌های مختلف ادراکی، عملکردی، خاطره‌ای و ذهنی، جغرافیایی و بی‌شمار عناصر متکثر محیط و منظر در حوزه نفوذ آنها ضمن ایجاد ظرفیت بالا برای تاثیرگذاری بر محیط زیست انسانی و فضای شهری، عامل توسعه کیفی شهر نیز خواهد بود. شناسایی، ساماندهی و توسعه این نقاط با رویکرد منظر به عنوان دانش بوم شناختی و با توجه به هدف توسعه کیفی و پایدار شهر، می‌تواند گامی موثر در نیل به اهداف توسعه ای شهر باشد. این نوشتار به نقش طبیعت در شهر و اهمیت برهمکنش آن با تاریخ شهر در زیست جهان انسانی می‌پردازد و در انتها با بررسی منطقه تجریش به عنوان نمونه ای از هم‌نهشتی طبیعت با تاریخ در تهران و لزوم پردازش آن، نسبت به تشریح موضوع اقدام کند.