رویکرد منظرین در مرمت شهر/ پروژه نظام‌الدین بستی، شبکه یکپارچه فضاهای تاریخی و روز

در شهرهای هند و در ادامه سنت شهرسازی دوره استعمار، شاهد وجود فضاهای باز شهری به صورت مستقل هستیم که از نگاه موزه‌ای به فضاهای شهری، قطع ارتباط این فضاها با زندگی مردم و در نتیجه قطع ارتباط آنها با شهر حکایت می‌کند.توجه به پویایی فضاهای باز شهری در بافت‌های قدیمی و ارتباط با سایر جریان‌های زنده شهر و محله، برخوردهای متنوعی را در مداخله بافت‌های تاریخی شهری سبب می‌شود. امروزه این رویکردها از حوزه مداخله تک بنایی به کل شهر سوق پیدا کرده است و نه‌ تنها حفاظت مجموعه‌های میراثی در بافت‌های تاریخی را مدنظر قرار می‌دهد؛ بلکه هدف اصلی در مداخله، ترکیبی از اهداف حفاظتی، احیای فرهنگی، توسعه اجتماعی- اقتصادی، توسعه زیست‌محیطی و توسعه شهری است. بافت شهری دهلی و سایر شهرهای هندوستان را مجموعه‌ای از این فضاها، بناهای تاریخی و جریان‌های زندگی محلی در کنار هم تشکیل می‌دهد. در این میان، «محمد شهیر»، معمار منظر هندی، ایده توسعه شبکه به هم پیوسته از فضاهای باز را برای شهرهای هند پیشنهاد می‌دهد و همین ایده را در پروژه نوسازی نظام‌الدین با سه مجموعه میراثی مستقل شامل مقبره همایون، باغ سوندر نرسری و محله نظام‌الدین بستی و توانمندسازی محلی در بافت تاریخی، مورد آزمایش قرار داده است. وی با تعریف شبکه‌ای به هم پیوسته از فضاها و فعالیت‌های شهری در بستری تاریخی، زیرساخت جدیدی را در توسعه‌ شهر دهلی جهت حضور پایدار انسان در بافت تاریخی به عنوان رمز پایداری فضا فراهم آورده است. این نوشتار رویکرد ویژه شهیر را در پروژه احیای یکپارچه مقبره همایون، سوندر نرسری و نظام‌الدین بستی مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد.