عوامل موثر بر شکل‌گیری ذائقۀ جامعه برای انتخاب نمای معماری

محیط انسان‌ساز با شکل‌دادن به رفتار باشندگان فضا، می‌‌تواند به ساختار ذهنی افراد شکل دهد و بر نوع انتخاب آن‌ها اثر گذارد. در میان عناصر معماری، نمای ساختمان به‌صورت یک صفحه‌نمایش ظاهر شده که شناخت اولیۀ هر فرد نسبت به بنا را شکل می‌‌دهد. ‌این عنصر می‌‌تواند بر شکل‌گیری سلیقۀ فرد موثر باشد و به‌واسطۀ انتخاب‌های فرد در جامعه، نقش کلیدی در ترجیحات کالایی یا به‌بیان ساده‌تر «مد» را ‌ایفا کند. اهمیت موضوع نما از یک سو و تاثیر آن بر شکل‌گیری سلیقه‌های مشابه در یک جامعه که در علوم جامعه‌شناسی از آن باعنوان «ذائقۀ جمعی» یاد شده است از سوی دیگر، موجب گردید ‌این پژوهش عوامل موثر بر شکل‌گیری «ذائقه»، در انتخاب نمای ساختمان را بررسی کند. ‌این عوامل در سه شاخۀ عوامل فردی، بیرونی و محرک بازار مصرف، تبیین شده‌اند. ساختار پژوهش، ترکیبی از پژوهش بنیادی و کاربردی است که به‌واسطۀ پژوهش کیفی و به‌روش توصیفی- تحلیلی، با جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌‌ای صورت گرفته است. طبق نتایج به‌دست‌آمده، براساس نظریۀ بوردیو، شاخص‌های منش، میدان، طبقۀ اجتماعی و سرمایه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی فرد می‌‌توانند در شاخۀ عوامل درونی، بر ذائقۀ فرد اثرگذار باشند. عامل فرهنگی- هنری نما نیز در شش شاخصۀ معنایی (نماد و نشانه بودن، اصالت تاریخی، عملکردی و زیبایی، برانگیزندگی، بداعت و جلوه‌گری نما به‌مثابۀ رسانه) می‌‌تواند به‌عنوان عامل بیرونی بر شکل‌گیری ذائقۀ انتخابگر نمای معمارانه موثر باشد. سومین عامل موثر، شامل اقداماتی است که گردانندگان بازار مصرف برای هدایت سلیقۀ هر طبقه انجام داده و ذائقۀ خاصی را طراحی و محصولات خود را براساس آن تولید کرده و به فروش می‌‌رسانند.

formation of taste in society for choosing architectural façade and its relation with consumer market

the man-made environment can shape space users’ behavior which consequently forms peoples’ subjective constructs and influences their types of choices. amongst architectural elements, the building façade appears in the form of a display that forms the individual’s initial understanding of the building. this element can influence the individual’s taste formation and plays a critical role in his goods preferences. this study aimed to investigate the factors influencing the formation of “taste” as regards choosing the building façade. these factors fall under individual, external, and consumer market-driving factors, which help to shape fleeting “fashions” by directing public taste. the study was a combination of fundamental and applied research and used a descriptive-analytical method (qualitative research) by collecting library data.based on the obtained results, according to bourdieu’s theory, character indicators, field, social classes and cultural, social, and economic capital of a person can affect a person’s taste in the field of internal factors. the cultural-artistic factor of the facade can also be effective as an external factor in the formation of the taste of the chooser of the architectural facade in six semantic indicators; “being a symbol and a sign, historical authenticity, functionality and beauty, impressiveness, innovation, and façade showiness as a medium”. the third effective factor includes the measures taken by the market operators to guide the taste of each class and design a specific taste and produce and sell their products based on it.