جریان‌های احیایی منظر در باغ ایرانی، جستاری در باغ شازده

باغ ایرانی یکی از شاخص‌ترین کهن‌الگوهای معماری ایرانی است که حاصل بینش جریان‌محور انسان نسبت به محیط بوده است. باغ ایرانی نمونه‌ای فاخر از طراحی و توسعۀ احیایی است. اصطلاح «احیایی» فرایندی را تشریح می‌کند که در آن یک سیستم بازسازی، تجدید و یا احیا، منابع ذاتی خود را در برداشته و توسعه‌ای پایدار خلق می‌کند که به هم‌پیوندی نیازهای جامعه و طبیعت می‌انجامد، زیرا راهکارهای موجود در پایداری، تنها به بررسی وضعیت اکوسیستم‌ها در «زمان حال» می‌پرداخت. این موضوع باعث شد تا «تفکر پایداری» از توجه به «بهبود گذشته» جا بماند. تئوری احیایی از دیدگاه‌های فلسفی مبتنی بر مفاهیم «بوم‌شناسانه» وام گرفته و با ریشه دواندن در سیستم‌های اجتماعی و محیطی، مجموعه‌ای گسترده از مفاهیم و رویکردها را هدایت می‌کند. باغ ایرانی «شبکۀ منحصربه‌فرد»، «چندلایه»، «متشکل از سیستم‌های زنده درون یک منطقۀ جغرافیایی» است که محصول تعامل پیچیدۀ «زمان»، «اکولوژی» و «فرهنگ»است. این پژوهش بر این فرض استوار است که باغ شازده مفهوم طراحی و توسعۀ احیایی را در بر دارد. در این راستا هدف مقاله ارزیابی میزان انطباق باغ شازده با چارچوب‌های تعریف‌شدۀ توسعۀ احیایی است. بر این اساس چارچوب تحلیلی لنز به عنوان ابزاری تحلیلیسنجشی با بهره‌گیری از کاربرگ‌های ارزیابی جهت سنجش و ارزیابی جریان‌های شکل‌دهندۀ توسعۀ احیایی، در شبکه‌ای چندلایه به نام باغ ایرانی به کار گرفته شده است. ارزیابی باغ شازده با چارچوب اجرایی لنز منجر به درک عمیق‌تری از شرایط زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعیفرهنگی می‌شود. این واقعیت که اغلب مولفه‌های بنیادی موجود در جریان‌های احیایی باغ ایرانی سازنده هستند، به تایید فرضیۀ ابتدایی در این پژوهش منجر شد. یافته‌های این پژوهش زمینۀ مناسبی برای تلاش‌های احتمالی آینده، جهت تمرکز بر جنبه‌های پایدار باغ ایرانی به عنوان یک الگوی احیایی قابل تکرار در فضاهای شهری است.

Landscape Regenerative Flows in the Persian Garden, (Case Study: Shazdeh Garden, Mahan, Kerman)

Persian Garden  is one of the most significant symbols of Iranian architecture, which has been the resultof flowbased approach toward the environment. The Persian Garden  is a glorious sample of design and regenerative development. The term regeneration describes the process by which a system of reconstruction, renewal, or regeneration incorporates its inherent resources and creates sustainable development. This sustainable development, links the needs of society to nature. Meanwhile, current available strategies in sustainability only investigate the state of ecosystems in the present time. This dilemma has caused the sustainablity approach to be expressed without focusing on improvement of the past. The regenerative theory has taken its core ideology from philosophical perspectives, which are based on ecological concepts, and, by strengthening its origins in social and environmental systems, it guides a wide range of concepts and approaches. The Persian Garden  is a unique network, multilayer product, and is consisted of living systems within a geographical area; This product is the result of a complex interaction of time, ecology and culture. The hypothesis of this research is that Shazdeh Garden reveals the concept of design and regenerative development. In this study, it has been tried to investigate that how Shazdeh Garden have represented the defined frameworks of regenerative development; Accordingly, the analytical framework of the LENSES has been used as an analyticalmeasurement tool, and evaluation worksheets were utilized in order to measure and evaluate the flows that have shaped the regenerative development in a multilayered network as Persian Garden. Evaluating Shazdeh Garden with the LENSES executive framework leads to a deeper understanding of the environmental, economic, and sociocultural situation. As most of the focal points in the regenerative flows of the Persian Garden  are constructive, it can be stated that the initial hypothesis of this study has been confirmed. The findings of this study are appropriate basis for possible future investigations in order to focus on sustainable aspects of the Persian Garden  as a repeatable regenerative model for urban spaces.