بازخوانی نامه‌های امیرکبیر برپایه‌ی هدف‌های سه‌گانه‌ی سیاست‌خارجی

اهداف سیاست‌ خارجی سه‌گانه‌اند: کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت. هدف مقاله‌ی حاضر‌، بررسی نامه‌های امیرکبیر از منظر هدف‌های سه‌گانه‌ی سیاست‌ خارجی است. در این مقاله، نگارندگان با بهره‌گیری از روش شمارش کوشیده‌اند 384 نامه‌ی به‌جامانده از امیرکبیر را در قالب تعریف‌های ازپیش‌موجود از هدف‌های سیاست‌ خارجی، بازخوانی کنند. پژوهش حاضر بر دو رویکرد کمّی‌ و کیفی استوار است. نگارندگان خواسته‌اند نشان دهند که درون‌کاوی ذهن امیرکبیر از خلال بازخوانی هدفمند نامه‌ها، نمودار قرابت باورهای او به برخی از هدف‌های سه‌گانه‌ی سیاست ‌خارجی بوده است. تحلیل نامه‌ها نشان می‌دهد هدف‌های حیاتی، میان‌مدت و بلندمدت به‌ترتیب، بیشترین و کمترین بسامد را داشته‌اند. در میان شاخص‌ها، حفظ تمامیت ارضی بیشترین تکرار (54) و افزایش حیثیت در نظام بین‌الملل کمترین تکرار (صفر) را داشته‌ است. شمارش بسامدها گویای این نکته است‌که دغدغه‌ی امنیت مرزی و حفظ یکپارچگی سرزمینی، دشواره‌ی قاجاری بوده؛ تا جایی ‌که نگه‌داشت حدوحدود «ممالک محروسه» فرصت بروز به دیگر اهداف را نمی‌داده است. برای مستدل‌سازی این مقوله که چرا نزد امیرکبیر هدف حیاتی و به‌ویژه حفظ تمامیت ارضی از اهمیت والایی برخوردار بوده است، «هرم سلسله‌نیازهای انسانی آبراهام مازلو» سنجه‌ی بازتفسیر قرار گرفت.

Readout of the Amirkabirs’ Letters based on the Triple Objectives of Foreign Policy

The threefold objectives of foreign policy according to Holsti’s pattern are short term, mid term, and longterm. The purpose of the present paper is the study of the Amirkabirs’ Letters through the viewpoint of the triple objectives of foreign policy. So, with the using of the enumeration technique, we have tried to readout the 384 letters of Amirkabir based on the present definitions of foreign policy. This essay is established on the quantitative and qualitative approaches. Indeed, the authors with the targeted readout of the Letters for deep understanding the Amirkabir’s mind try to showing the his similarities with the triple objectives of foreign policy. Analyzing the Letters indicates that the crucial, mid term and longterm goals have maximum and minimum frequencies. Between the indicators, preservation of the territory has most frequency (54 turn) and the increasing of the prestige in the international system has least frequency (0 turn).  Enumeration of the frequencies derived from 384 Letters, indicates that the existing fear of the security of the borders and protection of the territorial integration have been the most important Qajar’s difficulty. For reinterpreting and wellreasoning of the main conclusion, the authors decide to apply the Abraham Maslow’s hierarchy of human needs.