روش و بینش تاریخ‌نگاری اسکندربیگ منشی در عالم‌آرای عباسی با تکیه بر وقایع گیلان

اندیشه تاریخ‌نگاری در تواریخ رسمی و سلسله‌ای دوره صفویه،بر پایه ساختار سنتی پیشین و بر مبنای نگرش سلطان متدین و مروّج شیعه ادامه یافت. شیوه تاریخ‌نگاری اسکندربیگ منشی نیز ادامه تاریخ‌نویسی سنتی عصر صفوی است اما در نگارش تاریخ خود دارای ویژگی و امتیازاتی است که او را از تاریخ‌نویسان سنتی عصرش متمایز کرده است. مساله اصلی پژوهش این است که آیا اسکندربیگ منشی در بیان حوادث گیلان در تاریخ عالم آرای عباسی از روش و بینش خاصی برخوردار است؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد،اسکندربیگ منشی،در بیان تحولات گیلان عصر صفوی،از شیوه روشمند برخوردار بوده است.از لحاظ روش تاریخ‌نگاری،دارای سبکی روان و بی‌تکلف و متنی منسجم و پیوسته و از لحاظ فن تاریخ‌نویسی، دارای اهلیت لازم بوده است. او با وجود نگرش سلطنت‌گرایانه به سلطان صفوی و بینش نخبه‌گرایانه به دولتمردان آن، تاحدممکن در نقل روایات صداقت و دقت لازم داشته است. روش پژوهش در این تحقیق به صورت کتابخانه‌ای و به شکل تحلیلی و انتقادی در روش تاریخ نگاری صورت گرفته است.

Method and insight historiography Eskandar Bayg Monshi in Tarikhe 'Alamaraye 'Abbas (depending on the events of Guilan)

Historiography thought in the historiography the Safavid dynasty and official was continued based on old traditional structure and based on the attitude of the pious king and Shi'ah promoters. The method of historiography Eskandar Bayg Monshi was continued traditional historian under the Safavid .But in writing his history of features and privileges that distinguish him from his time in traditional historians. that is main question research, whether Eskandar Bayg Monshi in the events expression Guillan had been special method and insight? The research results show that, Eskandar Bayg Monshi the method has been systematic in expression transitions Guilan under the Safavid. In terms of historiography, with a smooth style and No difficulty and text coherent and continuous and historian of technology was required the capacity. Despite his attitude monarchy to Safavid king And the elitist attitude of statesmen Safavid,have possibility required the quoted many traditions of honesty and accuracy . The method used in this research , library and in the form of analytical and critical in the historiography.