کاربرد تحلیل سری‌های زمانی برای الگوبندی و پیش‌بینی حجم خاک خیس‌‌شده با گسیلنده نقطه‌ای

یکی از مهم‌ترین اصول طراحی آبیاری قطره‌ای که در تعیین دور آبیاری محصولات ردیفی نقش بنیادی دارد، حجم خاک خیس شده با گسیلنده‌ها می‌باشد. بنابراین اهمیت و نیز با توجه به توانمندی فن سری‌های زمانی در الگوبندی و پیش‌بینی پدیده‌های هیدرولو‍ژیک، یک مجموعه آزمایش، در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی در یک خاک لوم و لوم رسی با هدف الگوبندی و پیش‌بینی حجم خاک خیس شده با گسیلنده نقطه‌ای با کاربرد فن سری‌های زمانی انجام شد. برای اجرای آزمایش، دبی جریان گسیلنده‌ها برابر 2،4 و8 لیتر در ساعت و نوع گسیلنده‌ها نقطه‌ای انتخاب شد. براساس داده‌های اندازه‌گیری شده پیشروی عمودی و جانبی رطوبت در زمان‌های مختلف و با فواصل مساوی، حجم خاک خیس شده با گسیلنده‌ها در زمان‌های مختلف برآورد گردید. نتایج نشان داد سری حجم خاک خیس شده با گسیلنده نقطه‌ای در طول دوره اندازه‌گیری (210 دقیقه) روند ناایستایی داشت. برای ایستا سازی سری داده‌ها از عمل لگاریتمی نمودن و یک‌بار تفاضلی استفاده شد. الگوی مناسب برای بیان سری زمانی حجم خاک خیس شده توسط گسیلنده‌های نقطه‌ای به صورت arima (1,1,0) تشخیص داده شد. براساس الگوی سری زمانی انتخاب شده، حجم خاک خیس شده از 210 تا 300 دقیقه (برای 90 دقیقه بعدی) پیش‌بینی گردید. نتایج پیش‌بینی نشان داد میانگین حجم خاک خیس شده در انتهای 300 دقیقه با کاربرد دبی‌های 2، 4 و 8 لیتر بر ساعت به ترتیب برابر 38، 164 و 223 هزارسانتی‌مترمکعب خواهد بود. توصیه می‌شود برای الگوبندی و پیش‌بینی حجم خاک خیس شده در شرایط خاک شناختی مشابه از الگوی arima (1,1,0) استفاده شود.