رتبه بندی رویکردهای مدیریت سیلاب با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و ارزیابی داده های ترکیبی

سیلاب اثرات مخربی بر محیط اجتماعی، اقتصاد و زیست محیطی داشته و مدیریت سیلاب اثرات ناشی از تخریب سیل را مدیریت می‌کند. به دلیل چندبعدی بودن اثرات سیلاب، استفاده از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره به عنوان یک سیستم تصمیم گیری در مدیریت سیلاب، ضروری است. در این مقاله جهت مدیریت سیلاب در حوزه گرگانرود، از مدل های تصمیم گیری چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و ارزیابی داده های ترکیبی (evamix) در رتبه بندی هفت رویکرد مدیریت سیلاب شامل حفظ شرایط طبیعی، بهره برداری از سد گلستان، احداث گوره، احداث کانال انحراف، سامانه پیش بینی و هشدارسیل، استفاده از بیمه سیل و سامانه پیش بینی و هشدارسیل توام با بیمه سیل استفاده شده است. به منظور ارزیابی رویکردها از 11 شاخص شامل تلفات جانی مورد انتظار، نرخ بازیابی، تدریج، خسارت مورد انتظار سالانه، احساس امنیت مردم، نرخ اشتغال زایی، مشارکت مردمی، حفظ و بهبود مناظر طبیعی، حفاظت از زیستگاه حیات وحش، حفاظت از کیفیت آب و امکان پذیری فنی و سرعت اجرا استفاده شده است. نتایج رتبه بندی رویکردها نشان –می‌دهد که دو مدل یاد شده، تنها در رتبه اول و دوم رویکردها با یکدیگر اختلاف داشته و مدل سلسله مراتبی رتبه اول را به رویکرد سازه ای بهره برداری از سد با وزن نهایی 285/0 و مدل ارزیابی داده های ترکیبی رتبه اول را به رویکرد غیرسازه ای هشدارسیل توام با بیمه سیل با وزن نهایی 182/0 اختصاص داده ولی در سایر رویکردها نتایج رتبه بندی مدل ها یکسان بوده است. مدل تحلیل سلسله مراتبی بیشتر به جنبه های اجتماعی و زیست محیطی توجه داشته و مدل ارزیابی داده های ترکیبی جنبه های اقتصادی و فنی را برتر دانسته است.