مطالعه آزمایشگاهی تاثیر مشخصات هندسی آبشکن‌های نفوذپذیر مستقیم و Tشکل بر آبشستگی اطراف آن‌ها

از جمله روش‌های متداول کنترل فرسایش کناری رودخانه‌ها، استفاده از آبشکن‌های نفوذناپذیر می‌باشد که در صورت طراحی و اجرای صحیح، علاوه بر کنترل فرسایش کناری، منجر به بازیابی و احیای اراضی با ارزش حاشیه رودخانه ها می‌شود. آبشستگی موضعی دماغه آبشکن، یکی از مسایل در طراحی این سازه‌ها می‌باشد که به علت تنگ‌شدگی مقطع جریان و وجود گردابه‌های قوی اتفاق می‌افتد. از شاخص‌های مهم در تعیین مشخصات حفره آبشستگی، حداکثر عمق آبشستگی می‌باشد. در این پژوهش، با استفاده از فلوم آزمایشگاهی به طول 18 متر، عرض 5/1 و عمق 8/0 متر، تاثیر مشخصات هندسی آبشکن‌ها بر آبشستگی موضعی دماغه مورد بررسی قرار گرفت. آبشکن‌ها از جنس توری سنگ (گابیون)، از نوع غیر مستغرق و عمود بر دیواره فلوم ساخته شد. آبشکن‌های مورد استفاده در دو نوع مستقیم و t شکل با 20 و 30 درصد تنگ‌شدگی کانال (دو طول آبشکن) بوده و آزمایش‌ها در چهار نسبت فاصله به طول در بستری با مصالح و شیب ثابت و استفاده از سه مقدار دبی انجام شد. نتایج نشان داد، در آبشکن‌های مستقیم، نسبت فاصله به طول سه و در آبشکن‌های t شکل، نسبت فاصله به طول چهار می‌‌توانند به عنوان نسبت‌های مناسب پیشنهاد شود. همچنین، استفاده از آبشکن t شکل، به لحاظ داشتن عمق آبشستگی کمتر دماغه و پایداری سازه بر آبشکن مستقیم ارجحیت دارد.