بررسی و مقایسه خصوصیات خاکشناسی و ریخت اقلیمی آبکندها، مطالعه موردی: حوزه های آبخیز زهره و مارون

خاک، یکی از مهم ترین منابع طبیعی هر کشور است. اما فرسایش خاک به عنوان خطری برای رفاه و سلامتی انسان به‌شمار می‌رود که آثار درون و برون منطقه ای گسترده ای دارد. در این بین، فرسایش آبکندی از اشکال پیشرفته و حاد فرسایش آبی است که دلالت بر تلفات خاک سطحی دارد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر مقایسه ریخت اقلیمی و خاک شناسی آبکند های به‌وجود آمده در دو حوزه آبخیز (زهره و مارون) واقع شده در دو نوع از مهم ترین سازندهای حساس به فرسایش (میشان و گچساران) بوده است. بر این اساس، با انجام مطالعات ستادی (تفسیر نقشه، عکس های هوایی و تصویر ماهواره ای)، میدانی (نقشه برداری، پیکه گذاری و نمونه برداری از خاک در فاصله های مختلف از سرآبکند) و آزمایشگاهی (آزمایش های فیزیکی و شیمیایی لازم)، مجموعه اطلاعات و داده ها در نرم‌افزار excell به عنوان پایگاه اطلاعاتی جمع آوری گردید. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها در دو منطقه نشان داد که تغییرات ec،esp و sar در سازند گچساران نسبت به سازند میشان بیش تر بوده است که نشان دهنده بالا بودن میزان املاح در خاک می‌باشد که باعث فرسایش‌پذیری بیش تر خاک در سازند گچساران شده است. این موضوع، باعث تفاوت در مورفولوژی آبکندهای منطقه گچساران نسبت به منطقه ی دهدشت شده است؛ به طوری‌که شکل پلان عمومی آبکند در منطقه ی دهدشت هم به صورت پنجه‌ای و هم خطی و در منطقه ی گچساران (دژ سلیمان و دریلا) غالباً‌ به صورت پنجه‌ای بوده و خطی دیده نشده است، هم چنین پلان عمومی راس آبکند در منطقه ی گچساران و دهدشت به‌ترتیب غار مانند و دارای پوشش گیاهی می باشد. نتایج پایداری خاکدانه‌ها نیز نشان داد که لایه بالایی خاک در هر دو منطقه غالباً در کلاس هفت (متورم) می باشد و لایه های زیرین در کلاس یک (پراکندگی کامل) واقع شده‌اند.