بررسی و کنترل کیفیت شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی آب مخازن سدهای رودخانه‌های فصلی (مطالعه موردی سد قدرونی کرمان)

هدف از این مطالعه بررسی آلودگی‌های آب در مخازن سدهای رودخانه‌های فصلی و ارائه پیشنهادات مدیریتی کاهش آلودگی‌ها می‌باشد. جهت پایه‌ریزی استراتژی‌های مدیریتی آینده، کنترل کیفیت پارامترهای آب در رودخانه‌های فصلی مورد بررسی قرار گرفت. حوضه سد قدرونی یکی از منابع تامین آب شرب دو شهرستان و دارای موقعیت جغرافیایی خاص بوده که با افزایش جمعیت منطقه به دلیل صنعتی بودن امکان ورود آلودگی به مخزن در سال‌های آتی وجود دارد، نواحی روستایی مسکونی در مجاورت این دو رودخانه واقع شده‌اند که همین امر اهمیت این مطالعه را دوچندان نموده است. برای این هدف نمونه‌برداری از تعداد 6 ایستگاه نمونه‌برداری بر جریان‌های تغذیه‌کننده سد و خود مخزن صورت گرفته است. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب که احتمال می‌رفت در اثر ورود زه آب کشاورزی تغییر کند اندازه‌گیری شده است. پارامترهای شیمیایی و فیزیکی مانند (مواد محلول، دما، ec، ph، کدورت، کلرور، سولفات، نیتریت، نیترات، آمونیوم، do، cod و نیتروژن) برای یک دوره یک‌ساله اندازه‌گیری شدند، نتایج ارزیابی و با مقررات مدیریت کیفیت منابع آب ایران آنالیز و مطابقت داده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد مهم‌ترین دلایل برای آلودگی در حوضه سد قدرونی تاثیر پساب‌های کشاورزی و فاضلاب‌های خانگی و صنعتی که در سیستم رها شده‌اند می‌باشد زیرا پارامترهایی مثل ec – مواد محلول – نیتریت – نیترات سولفات و کلرور در ایستگاه‌های نمونه‌برداری مقادیر نسبتاً بالایی داشتند. همچنین مقادیر ph و دمای آب که اختلاف بالایی داشتند. با افزایش فعالیت‌های انسانی در این منطقه میزان آلایندگی‌های زیست‌محیطی افزایش یافته است. با توجه به مصرف سالیانه انواع کودهای شیمیایی در زمین‌های اطراف انتظار می‌رود زه آب حاصل از زمین‌های کشاورزی که به رودخانه‌های فصلی می‌ریزد در مقایسه با رودخانه‌های دائمی بیشتر کیفیت آب را متاثر سازد. مشکل آلودگی سد قدرونی که از دو رودخانه قدرون و حتکن تغذیه می‌شوند می‌تواند با هماهنگی بین دستگاهی و برنامه مدیریت منابع آب در این حوضه قابل‌حل باشد.

quality assesment of physical and chemical indices of seasonal river dams water (case study, kerman ghadruni dam)

the aim of this study is to investigate water pollution in the reservoirs of seasonal river dams and to provide management suggestions to reduce pollutions. in order to establish future management strategies, we examined the quality control of water parameters in seasonal rivers. ghadruni dam basin is one of the sources of supplying the drinking water of two cities and has a special geographical position. with the increase in the population of the region due to its industrial nature, pollution can enter the reservoir in the near future. due to using large amounts of chemical fertilizers in the lands around the seasonal rivers, we expect that runoffs from agricultural lands, which flow into seasonal watercourses, affect the quality of their water more than permanent rivers. rural residential areas are located near these two rivers (hotkan and ghadruni). for this purpose, sampling of 6 stations on the dam feeding streams and the reservoir itself has been done. we measured the biological and chemical properties of the water; because they may change due to the entry of agricultural runoff. we measured chemical and biological parameters such as dissolved solids, temperature, ec, ph, turbidity, chloride, sulfate, nitrite, nitrate, ammonium, do, cod, and nitrogen for one year, the obtained results were evaluated and analyzed. the results of studies show that the most important reasons for pollution in the ghadruni dam basin is the impact of agricultural effluents and domestic and industrial sewage left in the system. parameters such as ec - dissolved solids, nitrite, nitrate, sulfate, and chloride at the sampling stations had relatively high values. also, ph values and water temperature were highly different, the problem of pollution in the dam, which is fed by the ghadrun and hotkan rivers, can be solved by collaboration between the respected organizations and water resources management plan in this basin.