ارزیابی نیازهای آموزشی کشاورزان دارای سامانه آبیاری تحت‌فشار با رویکرد سازگاری با کم‌آبی (مطالعه موردی: استان قزوین)

در حال حاضر استفاده پایدار از منابع آب، چالش قرن به ویژه در کشورهای خشک و نیمه خشک است. استفاده صحیح از سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار موجب افزایش بهره‌وری در گیاهان می‌شود. این پژوهش به منظور ارزیابی نیازهای آموزشی کشاورزان دارای سامانه آبیاری تحت‌فشار با رویکرد سازگاری با کم‌آبی در استان قزوین انجام شد. برای نیازسنجی آموزشی کشاورزان از الگوی سه‌بعدی کافمن، کوریگان و جانسون و روش دلفی استفاده شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد آگاهی و مهارت کشاورزان از نظر &کشاورزان&، &صاحب‌نظران& و &آموزشگران& برای زارعین به‌ترتیب 1.26±3.10، 0.76±2.25 و 0.81±2.23 و برای باغداران به‌ترتیب 1.1±3.69، 0.75±2.31 و 0.87±2.45 (از امتیاز کل5) است. آگاهی و مهارت کشاورزان در اکثر نیازهای آموزشی به ویژه از دیدگاه صاحب‌نظران و آموزشگران کمتر از مقدار متوسط (امتیاز 3) است. پر اهمیت‌ترین نیازهای آموزشی بر اساس سه دیدگاه فوق به‌ترتیب مربوط به گویه‌های «تعیین زمان آبیاری با ابزارها و فناوری‌های جدید»، «نحوه آبیاری خاص هر نوع محصول» و «تطبیق مدیریت مزرعه با نوع سامانه آبیاری» برای زارعین و «کاهش تلفات آب در استخرهای آبیاری»، «نحوه آبیاری خاص هر نوع محصول» و «نحوه بهره‌برداری از سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار» برای باغداران بود. نتایج این پژوهش اولویت‌های تعریف سرفصل‌ها و دوره‌های آموزشی برای کشاورزان دارای سامانه آبیاری تحت‌فشار را نشان داد. همچنین یافته‌های این پژوهش نشان داد که کشاورزان به اهمیت و ضرورت آموزش آگاهی دارند و برای آموزش اثربخش باید پژوهش‌های آینده بر روی شناسایی شیوه‌های آموزشی متناسب با شرایط اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی تمرکز یابد.

educational needs assessment of agriculturalists with pressurized irrigation system with water scarcity adaptation (case study: qazvin province)

sustainable use of water resources is now the challenge of the century, especially in arid and semiarid countries. the use of pressurized irrigation systems improves the water productivity of plants if used properly. this study was to assess the educational needs assessment of agriculturalists with pressurized irrigation system with water scarcity adaptation. the threedimensional model of kauffman, corrigan, and johnson, and the delphi method were used for the educational needs assessment of agriculturalists. the findings showed that agriculturalists’ knowledge and skills in terms of &agriculturalists&, &experts& and &trainer& were 3.11±1.26, 2.26±0.76, and 2.24±0.81, respectively for farmers and 3.69±1.1, 2.31±0.75, and 2.45±0.87 (out of 5 points), respectively for horticulturists. knowledge of agriculturalists in most educational needs, especially from the point of view of experts and trainers, is below average (score 3). the most important educational needs based on three perspectives were &determination of irrigation time with new tools and technologies&, &specific irrigation mode for each crop& &adaptation of farm management with irrigation system type& for farmers, and &water loss reduction in irrigation ponds&, &specific irrigation mode for each crop& and &how to operate pressurized irrigation systems& for horticulturists. the results of this study showed the priorities of defining the headings and training courses for agriculturalists with a pressurized irrigation system. the findings also showed that agriculturalists are aware of the importance and necessity of education and that for effective education future research should focus on identifying educational practices appropriate to the climate, cultural, and social conditions.