تحلیل و ارزیابی ابزارهای مدیریت کیفی در شبکه های های توزیع آب در مقابل ورود آلودگی در شبکه آب شرب شهر زاهدان

رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی مهم‌ترین دلایل افزایش آلودگی در جهان امروز است. ورود آلودگی به شبکه های توزیع آب شرب شهری در اثر وقوع پدیده مکش، می تواند خسارات جبران‌ناپذیری به‌سلامت انسان وارد کند. آگاهی و شناخت از منابع ورود آلاینده و نحوه حرکت آن باعث مدل‌سازی مناسب این پدیده و انجام مدیریت بحران مناسب در زمان نفوذ این آلاینده ها به شبکه می گردد. به‌منظور شبیه سازی حرکت نیترات در خاک، معادله انتقال-پخش آلودگی خاک در matlab کد نویسی گردید. سپس شبکه توزیع شماره 2 آب شرب شهر زاهدان به‌عنوان منطقه مطالعاتی مدنظر قرارگرفته و نقاط مستعد با غلظت بالای آلاینده در شبکه شناسایی گردیدند. شبیه سازی شبکه در اثر وقوع دوساعته آلودگی، با استفاده از مدل عددی epanet مورد مدل سازی قرار گرفت. جهت مدیریت کیفی آب در شبکه از دو ابزار تخلیه آب با غلظت غیر مجاز و جریان رقیق‌ساز بکار گرفته‌شده و نتایج آن ها در مدیریت بحران مذکور مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج شبیه سازی حرکت آلاینده در خاک، غلظت غیرمجاز نیترات در مجاورت لوله با مقدار بیش از 50 میلی گرم بر لیتر را نشان داد. نتایج به‌کارگیری ابزار مدیریت کیفی تخلیه آب با غلظت غیرمجاز نشان داد که با قطع نمودن جریان به مدت 1.1 تا 1.3 بازه زمانی تزریق آلودگی به شبکه و همچنین خروج آب به میزان 5 تا 8 درصد دبی پایه لوله، می توان از ورود آلودگی به نقاط دیگر شبکه جلوگیری نمود. علاوه بر این برای اولین‌بار تاثیر مثبت و کارآمد ابزار جریان رقیق‌ساز در مدیریت کیفی شبکه آب به اثبات رسید؛ به‌گونه‌ای که مقدار جریان رقیق ساز لازم به‌منظور بهبود وضعیت کیفی شبکه، حدود 16 درصد دبی پایه لوله محاسبه گردید. استفاده از این مقادیر شبیه‌سازی‌شده در شرایط مختلف به‌منظور مدیریت بحران ورود آلاینده به شبکه توزیع آب، امری حیاتی می باشد.